Page 217 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 21 ฉบับที่ 2

วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine
ปีที่ 21 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2566 Vol. 21 No. 2 May-August 2023

นิพนธ์ต้นฉบับ

การจัดบริการคลินิกกัญชาทางการแพทย์และการสั่งจ่ายผลิตภัณฑ์กัญชา

ทางการแพทย์ในโรงพยาบาลรัฐ จังหวัดน่าน

วาลิกา รัตนจันทร์ , กัญญารัช วงศ์ภูคา , นวลชนก วงค์สัมพันธ์ ‡
†
*,¶
กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลน่าน ตำาบลในเวียง อำาเภอเมือง จังหวัดน่าน 55000
*
† 54/7-8 ถนนวรวิชัย ตำาบลในเวียง อำาเภอเมือง จังหวัดน่าน 55000
‡ สำานักงานสาธารณสุขจังหวัดน่าน ตำาบลผาสิงห์ อำาเภอเมือง จังหวัดน่าน 55000
¶ ผู้รับผิดชอบบทความ: valeel@yahoo.com

บทคัดย่อ

บทน�ำและวัตถุประสงค์: การใช้ประโยชน์จากสารสกัดกัญชาทางการแพทย์เป็นที่ยอมรับมากขึ้น ส�าหรับ
ในประเทศไทย กระทรวงสาธารณสุขได้เล็งเห็นประโยชน์ของการใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์และสนับสนุน
ให้ประชาชนเข้าถึงอย่างมีประสิทธิภาพ โดยการเพิ่มหน่วยบริการและส่งเสริมให้สถานพยาบาลของรัฐจัดตั้งคลินิก
กัญชาทางการแพทย์ อย่างไรก็ตาม การเปิดให้บริการคลินิกกัญชาทางการแพทย์ในสถานพยาบาลของรัฐปัจจุบันยัง
ไม่สามารถจัดตั้งได้อย่างครอบคลุมตามเป้าหมายที่วางไว้ โดยอาจมีหลายปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ดังนั้นจึงท�าการศึกษาโดย
มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการจัดบริการคลินิกและการสั่งจ่ายผลิตภัณฑ์กัญชาทางการแพทย์ในโรงพยาบาลรัฐ จังหวัด
น่าน และหาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการจัดตั้งคลินิก
วิธีกำรศึกษำ: การศึกษาเป็นเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง เจาะจงคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างจากบุคลากรทางการ
แพทย์ที่รับผิดชอบในโรงพยาบาลจ�านวน 15 แห่ง โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือ เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 15 ตุลาคม
2564 ถึงวันที่ 30 มีนาคม 2565 ใช้สถิติ Pearson Correlation และ Fisher’s Exact test
ผลกำรศึกษำ: กลุ่มตัวอย่าง 80 ราย พบว่าร้อยละ 73.8 มีความพร้อมจัดตั้งคลินิกกัญชาและมีทัศนคติต่อการ
จัดบริการอยู่ในระดับสูงร้อยละ 77.5 ทั้งนี้ การจัดตั้งคลินิกในโรงพยาบาลทั่วไปครบ 1 แห่ง และโรงพยาบาลชุมชน 11
แห่ง (ร้อยละ78.5) โดยพบว่าร้อยละ 23.8 จัดตั้งแล้วแต่ไม่ได้สั่งจ่ายผลิตภัณฑ์กัญชา เนื่องจากศักยภาพและทรัพยากร
โดยเฉพาะบุคลากรทั้งอัตราก�าลังและสมรรถนะ ปัจจัยความสัมพันธ์พบว่า อายุ และระยะเวลาที่ปฏิบัติงานมีความ
สัมพันธ์กับทัศนคติอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ (p < 0.05) ระดับทัศนคติต่อการจัดบริการคลินิกกัญชาโดยรวม (p <
0.05) และทัศนคติด้านแผนพัฒนาระบบสุขภาพสาขากัญชาทางการแพทย์ มีความสัมพันธ์กับการจัดตั้งคลินิกกัญชา
(p < 0.01) ระดับความรู้ของกลุ่มตัวอย่างที่เป็นแพทย์อยู่ในระดับปานกลางไม่สัมพันธ์กับการสั่งจ่ายผลิตภัณฑ์กัญชา
อภิปรำยผล: จากข้อค้นพบดังกล่าว โรงพยาบาลขนาดใหญ่ระดับแม่ข่ายมีความพร้อมในการจัดตั้งและพร้อม
ให้บริการคลินิกกัญชาได้มากกว่าโรงพยาบาลขนาดเล็กเนื่องจากข้อจ�ากัดทรัพยากร โดยเฉพาะบุคลากร แม้ว่ากลุ่ม
ตัวอย่างส่วนใหญ่ร้อยละ 95.0 จะรับทราบนโยบายเป้าหมายการจัดตั้งให้บริการคลินิกกัญชาทางการแพทย์และรับ
ทราบกระแสการตื่นตัวของสังคมต่อเรื่องการรักษาโรคด้วยกัญชามีสูง นอกจากนี้การที่แพทย์มีความรู้เรื่องการใช้

Received date 13/07/22; Revised date 06/07/23; Accepted date 04/08/23

433