Page 214 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 21 ฉบับที่ 2
P. 214
430 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 21 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2566
ซึ่งมีค่ามากกว่าค่าที่ยอมรับได้ที่ก�าหนดค่า correla- กว่าวิธีการวิเคราะห์ที่มีรายงานไว้ก่อนหน้านี้ [13-15] แต่
tion coefficient (r) ต้องมีค่าไม่น้อยกว่า 0.995 ใช้เวลามากกว่ารายงานผลการวิเคราะห์ของ Suhanya
การทดสอบความแม่นของวิธีพบค่า % mean Parthasarathy และคณะ ในปี 2013 ซี่งใช้เวลาใน
[16]
recovery อยู่ในช่วงร้อยละ 97.72-100.88 ซึ่งใน การวิเคราะห์เท่ากับ 6 นาที แต่อย่างไรก็ตามวิธี
เกณฑ์ที่ยอมรับได้ที่ก�าหนดค่าไว้ในช่วงร้อยละ 95- การวิเคราะห์ที่พัฒนาขึ้นนี้ มีข้อได้เปรียบเหนือวิธี
105 ค่า % RSD อยู่ในช่วง 0.59-1.64 ซึ่งอยู่ในเกณฑ์ที่ การวิเคราะห์ที่มีรายงานไว้ก่อนหน้านี้ ในแง่ของความ
ยอมรับได้ซึ่งก�าหนดค่าไว้ไม่เกิน 2.0% และค่า HOR- เรียบง่ายและเวลาที่รวดเร็วในวิธีเตรียมตัวอย่างและ
RAT อยู่ในช่วง 0.21-0.51 ซึ่งอยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับ การเตรียมวัฏภาคเคลื่อนที่ โดยวิธีวิเคราะห์ก่อนหน้า
ได้ซึ่งก�าหนดค่าไว้ไม่เกิน 2.0 แสดงว่าวิธีวิเคราะห์นี้ นี้ ใช้วิธีสกัดใบกระท่อมด้วยวิธีหมักด้วย methanol
มีความแม่น เป็นเวลา 5 วัน และใช้ acetonitrile – 0.05% formic
การทดสอบความเที่ยงของวิธี พบว่าผลการ acid (ปรับให้ PH เท่ากับ 5) เป็นวัฏภาคเคลื่อนที่ ใน
ทดสอบความท�าซ�้าได้ โดยการวิเคราะห์ตัวอย่าง ขณะที่วิธีวิเคราะห์นี้เตรียมสารสกัดใบกระท่อมโดย
จ�านวน 10 ซ�้าภายในวันเดียวกัน และการวิเคราะห์ การสกัดด้วยวิธี reflux ใช้ตัวท�าละลาย ethanol ที่
ตัวอย่างเมื่อเปลี่ยนวันที่วิเคราะห์เป็นเวลา 3 วัน ๆ ละ เวลา 45 นาที และการเตรียมวัฏภาคเคลื่อนที่ 0.1%
10 ซ�้า มีค่า % RSD เท่ากับ 0.53 และ 0.78 ตามล�าดับ ortho-phosphoric acid ในน�้า และ 0.1% ortho-
จากค่า % RSD ที่ได้พบว่าอยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้ phosphoric acid ใน acetonitrile ไม่จ�าเป็นต้องมี
คือ ไม่มากกว่า 2.0 แสดงว่าวิธีวิเคราะห์นี้สามารถ การปรับ PH ใด ๆ จึงเป็นการเตรียมวัฏภาคเคลื่อนที่
ท�าซ�้าได้และมีความเที่ยง ค่า LOD มีค่าเท่ากับ 0.19 ที่ง่าย สะดวก และรวดเร็ว รวมถึงลดระยะเวลาสัมผัส
ไมโครกรัม/มิลลิลิตรและค่า LOQ มีค่าเท่ากับ 0.64 สารเคมีที่เป็นอันตรายกับนักวิจัย
ไมโครกรัม/มิลลิลิตร เมื่อน�าวิธีวิเคราะห์นี้มาตรวจปริมาณสาร mi-
เมื่อน�าวิธีวิเคราะห์ปริมาณสาร mitragynine tragynine ในตัวอย่างใบกระท่อมจ�านวน 17 ตัวอย่าง
ในใบกระท่อมด้วยวิธี UHPLC ที่พัฒนาขึ้นมาใหม่นี้ พบปริมาณสาร mitragynine ในตัวอย่างใบกระท่อม
เปรียบเทียบกับวิธีการหาปริมาณสาร mitragynine ทั้ง 17 ตัวอย่าง มีปริมาณอยู่ระหว่าง 0.99 ถึง 1.89 ร้อย
ในวัตถุดิบและสารสกัดใบกระท่อมที่มีรายงานไว้ ละโดยน�้าหนัก ซึ่งข้อมูลปริมาณสาร mitragynine ใน
ก่อนแล้ว พบว่าวิธีการวิเคราะห์ที่พัฒนาขึ้นนี้มีค่า % ตัวอย่างใบกระท่อมในแหล่งพื้นที่ต่าง ๆ สามารถใช้
recovery ใกล้เคียงกับวิธีการวิเคราะห์ที่มีรายงานไว้ เป็นข้อมูลให้ทราบถึงพื้นที่และระบบนิเวศที่เหมาะ
ก่อนหน้านี้ [13,15] ค่า LOD และ LOQ ที่ได้จากวิธีการ สมต่อการเจริญเติบโตของต้นกระท่อมที่สามารถ
วิเคราะห์ที่พัฒนาขึ้นมีค่าใกล้เคียงกับ ค่า LOD และ สร้างสาร mitragynine ในปริมาณสูง เพื่อน�ามาปรับ
LOQ ที่ได้จากวิธีการวิเคราะห์ที่มีรายงานไว้ก่อนหน้า ใช้ในการเพาะปลูกต้นกระท่อมทางอุตสาหกรรมให้ได้
นี้ [15-16] ส�าหรับการเปรียบเทียบระยะเวลาในการตรวจ ปริมาณสาร mitragynine ในใบกระท่อมปริมาณสูง
วิเคราะห์พบว่า วิธีวิเคราะห์ที่พัฒนาขึ้นมาใหม่ใช้เวลา รวมทั้งเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาพันธุ์กระท่อม และ
ในการวิเคราะห์ 9 นาที ซึ่งใช้เวลาในการวิเคราะห์น้อย ผลิตภัณฑ์ผสมกระท่อมสร้างเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ
