Page 169 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2565

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 3 Sep-Dec 2022 583

ใช้ยำในรูปแบบของยำน�้ำใช้ภำยนอกตำมภูมิปัญญำ References
ดั้งเดิมแล้ว ยังมีกำรพัฒนำเป็นผลิตภัณฑในรูปแบบ 1. Labsombatsiri K, Boontanon N. Bureau of elderly health
annual report. Nonthaburi: Department of Health, Min-
ของเจล บำลม และครีม เพื่อปรับเปลี่ยนรูปแบบให้มี istry of Public Health; 2021. (in Thai)
ควำมเหมำะสม สะดวกต่อกำรใช้งำน ทันสมัย และลด 2. Ariuea S. Osteoarthritis of the knee prevention. [Inter-
net]. 2021 [cited 2022 Apr 6]; Available from: https://
อำกำรระคำยเคืองของแอลกอฮอลที่เป็นส่วนผสมอีก www.thairath.co.th/lifestyle/health-and-beauty/2148045

ด้วย (in Thai)
3). Chaiamnuay P, Darmawan J, Muirden KD, Assawatana-
จำกกำรศึกษำข้อมูลของสมุนไพรในต�ำรับยำทำ
bodee P. Epidemiology of rheumatic disease in rural
พระเส้นที่ผ่ำนมำ พบว่ำ มีกำรศึกษำกำรออกฤทธิ์ทำง Thailand: a WHO-ILAR COPCORD study. Community

ชีวภำพของต�ำรับยำทำพระเส้นเฉพำะในหลอดทดลอง Oriented Programme for the Control of Rheumatic Dis-
ease. J Rheumatol. 1998;25(7):1382-7.
ยังไม่มีกำรศึกษำในสัตวทดลอง และยังไม่มีกำรศึกษำ 4. Health Intervention and Technology Assessment
ฤทธิ์ทำงเภสัชวิทยำของต�ำรับยำทำพระเส้น แต่มีกำร Program (HITAP). The survey results project of Thai
elderly health report. Nonthaburi: Department of Health,
ศึกษำกำรออกฤทธิ์ทำงเภสัชวิทยำของสมุนไพรแต่ละ Ministry of Public Health; 2013. (in Thai)
ตัวในต�ำรับ ส่วนกำรพัฒนำผลิตภัณฑมีหลำกหลำย 5. HRH Princess Maha Chakri Sirindhorn Medical Center.
Osteoarthritis. [Internet]. [cited 2022 Apr 6]; Available
รูปแบบทั้งในรูปแบบของเจล บำลม และครีม แต่ยัง from: http://med.swu.ac.th/msmc/opd_ortho/index.
ไม่มีกำรพัฒนำในรูปแบบของเซรั่ม และยังไม่มีกำร php/using-joomla/extensions/components/content-
component/article-categories/159-activity3 (in Thai)
พัฒนำผลิตภัณฑรูปแบบไหนที่ทดสอบประสิทธิผลใน 6. Pichian S, Chawalit M, Jirawong W. Narayana pharma-
มนุษย copeia. In: Pichian S, editors. King Narai’s Formulary.
4th ed. Bangkok: Amarin; 2017. p. 18. (in Thai)
บทสรุป 7. Department of Thai Traditional and Alternative Medi-
cine, Ministry of Public Health. National Thai traditional
สมุนไพรในต�ำรับยำทำพระเส้นมีสรรพคุณตำม medicine formulary 2021 edition. 1st ed. Bangkok: Sam-
charoen Panich (Bangkok) Co., Ltd.; 2021. 509 p. (in Thai)
ศำสตรกำรแพทยแผนไทย สอดคล้องกับกำรออก 8. Thai Traditional Medicine Promotion Foundation

ฤทธิ์ทำงเภสัชวิทยำที่ได้รับกำรพิสูจนทำงวิทยำศำสตร Ayurved College (Jevaka Komarapaj). Original Thai
medical textbook (Phatthayasat Songkhro conservation
และได้รับกำรศึกษำทำงคลินิกในผู้ป่วยที่มีอำกำรปวด edition). 1st ed. Bangkok: Supavanich Printing Co., Ltd.;
ตำมข้อ ซึ่งสำมำรถใช้รักษำได้อย่ำงมีประสิทธิผล 2007. 456 p. (in Thai)
9. Maneekul A, Samranjit K. Thai pharmacy of traditional
นอกจำกนี้ ยังมีกำรพัฒนำต�ำรับยำและควำมปลอดภัย medicine formulas (Department of Health Service Sup-
ในกำรใช้ยำอีกด้วย จึงเหมำะสมที่จะน�ำต�ำรับยำทำ port, Ministry of Public Health). Nonthaburi: The Agri-
cultural Cooperative Federation of Thailand Limited;
พระเส้นไปพัฒนำต่อยอดกำรรักษำให้คงอยู่สืบไป 1998. 277 p. (in Thai)
เพื่อเป็นกำรสืบทอดภูมิปัญญำไทย และสนับสนุนให้ 10. Wutthamavej W. Comprehend of Thai pharmacy and
มีกำรน�ำไปใช้อย่ำงแพร่หลำย herbal properties. 4th ed. Bangkok: Silpa Siam Packag-
ing & Printing Co., Ltd.; 2015. 224 p. (in Thai)
11. Winitchai S, Wutthipapornkul P. Anti-inflammatory and
antioxidant activities of herbs in Ya Ta Pra-Sen Recipe in
King Narai’s formulary and developed. Nation herb expo