Page 196 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
P. 196
394 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
หรือการท�างานนั้น ๆ ได้อย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ การ ที่พบว่าที่รายได้จากการประกอบอาชีพต่าง ๆ มีผล
สืบทอดองค์ความรู้จากตระกูลและครูบาอาจารย์ผ่าน ต่อความตั้งใจคงอยู่ในงานระยะยาว อาจเป็นเพราะ
กระบวนการสังเกต การจดจ�า และการฝึกปฏิบัติ ส่ง วิชาชีพแพทย์เป็นวิชาชีพที่มีจรรยาบรรณ และ
ผลให้หมอพื้นบ้านเกิดพฤติกรรมเลียนแบบ เช่น การ อุดมการณ์ท�าเพื่อผู้อื่น อีกทั้งหมอพื้นบ้านเป็นส่วน
ประพฤติปฏิบัติตามค�าสอน ท่าที บุคลิกภาพ ซึ่งถือว่า หนึ่งของชุมชน ใช้ทรัพยากรในชุมชน จึงท�าให้เรียก
เป็นการสังเกตพฤติกรรมและการท�างานจากตัวแบบมี เก็บค่ารักษาน้อย บางคนค่าใช้จ่ายขึ้นอยู่กับความ
ชีวิต (live model) และยังตั้งมั่นในคติความเชื่อตาม เต็มใจของผู้ป่วย รวมถึงบางคนก�าหนดค่ายาทุกโรคไว้
ตัวแบบเชิงสัญลักษณ์ (symbolic model) เช่น การ ราคาเดียวอีกด้วย ดังนั้นความคาดหวังในผลลัพธ์ของ
รักษาศีล 5 มุ่งรักษาโรคภัยทั้งทางร่างกายและจิตใจ การศึกษานี้จึงเกี่ยวข้องกับความภาคภูมิใจที่ผู้ป่วย
ตามบูรพาจารย์ หมอชีวกโกมารภัจจ์ และพระพุทธเจ้า มีสุขภาพดีเป็นหลัก สอดคล้องกับแนวคิดทฤษฎี
[6]
[5]
[7]
สอดคล้องกับแนวคิดของแบนดูรา (Bandura) ที่ ปัญญาสังคม และทฤษฎีปัญญาสังคมทางอาชีพ ที่
พบว่าการเรียนรู้จากตัวแบบส่งผลให้เกิดการรับรู้ เชื่อว่าการความคาดหวังในผลลัพธ์ที่มากพอ จะท�าการ
ความสามารถของตนเองได้เป็นอย่างดีเช่นกัน อีก ด�ารงอยู่ของพฤติกรรมและการท�างานคงอยู่
ปัจจัยหนึ่งที่เสริมการรับรู้ความสามารถของตนเอง 3. อุปสรรคและการปรับตัว หมอพื้นบ้านที่ด�ารง
ได้ คือ การได้รับค�าพูดชักจูงและการกระตุ้นอารมณ์ อยู่ได้อย่างยั่งยืน จะต้องมีผู้สืบทอดองค์ความรู้ แต่
(verbal persuasion and emotional arousal) ซึ่ง จากผลการศึกษาพบว่า จ�านวนลูกศิษย์ลดลงไปเรื่อย ๆ
หมอทั้ง 3 คน ได้รับการกล่าวชื่นชมจากผู้ป่วยและ อาจเป็นเพราะการเรียนรู้ต้องใช้ความมุ่งมั่น ความ
ญาติอยู่เสมอ ๆ ในฐานะหมอพื้นบ้าน อีกทั้งได้รับ ตั้งใจ และความพยายามอย่างสูง เนื่องจากผู้เรียน
การยอมรับจากสังคมในฐานะผู้น�าทางสังคมในด้าน จะต้องใช้ระยะเวลานานในการศึกษาตั้งแต่ 1–15 ปี
ต่าง ๆ โดยภาพรวมแล้วหมอพื้นบ้านมีการรับรู้ความ อีกทั้งสื่อและวิธีการสอนยังใช้วิธีการท่องจ�า และการ
สามารถของตนเองเป็นอย่างดี สอดคล้องกับแนวคิด สังเกตเป็นหลัก หากผู้เรียนมีความมุ่งมั่น ความตั้งใจ
[7]
ของแบนดูรา (Bandura) ที่เชื่อว่า พฤติกรรมหรือ และความพยายามน้อย ก็อาจท�าให้ไม่มีผู้สืบทอดองค์
การท�างานจะเกิดอย่างต่อเนื่องแม้อยู่ในสถานการณ์ ความรู้ต่อไปได้
ที่เคร่งเครียด สัมพันธ์กับการรับรู้ความสามารถของ บุคคลที่เกี่ยวข้องกับหมอพื้นมากที่สุด คือ
ตนเอง ที่เกิดจากประสบการณ์ที่ประสบความส�าเร็จ ผู้ป่วย ซึ่งนับวันผู้ป่วยที่มารับการรักษามีก็มีจ�านวน
การได้เห็นประสบการณ์ของผู้อื่น และการใช้ค�าพูด ลดลงเช่นกัน อาจเป็นเพราะการพัฒนาด้านเทคโนโลยี
ชักจูงและการกระตุ้นอารมณ์ การสื่อสารที่ก้าวกระโดด ด้านการสาธารณสุข และ
2. ความคาดหวังในผลลัพธ์ ความคาดหวังใน ด้านเศรษฐกิจ กล่าวคือ ประชาชนสามารถรับข้อมูล
ผลของการประกอบวิชาชีพของทั้ง 3 คน คือ ความ ข่าวสารและความรู้ต่าง ๆ ด้านการดูแลสุขภาพได้ด้วย
ภาคภูมิใจที่เห็นผู้ป่วยและญาติมีสุขภาพกายใจที่ดี ตนเองจึงให้ท�าให้เห็นทางเลือกได้มากขึ้น เช่น รักษา
ส่วนรายได้จากการประกอบวิชาชีพไม่ใช่ผลที่คาดหวัง ด้วยตนเอง รักษาด้วยแพทย์แผนไทย และแพทย์แผน
แตกต่างจากการศึกษาของจุไรวรรณ บินดุเหลม [8] ปัจจุบัน สอดคล้องกับงานวิจัยของวิชาญ ปาวัน และ
