Page 198 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
P. 198
396 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
ส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากระบบนิเวศทางบก จัดการ เข้าถึงศาสตร์การแพทย์พื้นบ้านแก่ประชาชน ส่งเสริม
ป่าไม้อย่างยั่งยืน การบริหารจัดการ อนุรักษ์และฟื้นฟู การสื่อสารระหว่างแพทย์แผนปัจจุบัน แพทย์แผนไทย
ป่าไม้ทุกประเภท และการเพิ่มขีดความสามารถของ หมอพื้นบ้าน เพื่อให้ประชาชนได้รับข้อมูลข่าวสารที่
ชุมชนท้องถิ่นในการอนุรักษ์ ประเทศไทยจึงพัฒนา เกี่ยวข้องกับสุขภาพอย่างถูกต้อง ส่วนการแก้ปัญหา
อย่างยั่งยืน เศรษฐกิจ ควรส่งเสริมการตั้งกองทุนส�ารอง หรือส่ง
ด้วยอุปสรรคต่าง ๆ หมอพื้นบ้านจึงต้องปรับตัว เสริมรายได้ให้แก่หมอพื้นบ้าน และด้านสมุนไพรที่
หลายประการ โดยเฉพาะการใช้เทคโนโลยีด้านการ ขาดแคลน ควรส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วม
สื่อสารและการขนส่งเพื่อท�าให้ตนเองยังคงมีบทบาท ในการอนุรักษ์ป่าไม้ในพื้นที่ โดยเฉพาะพืชพรรณ
และท�าหน้าที่รักษาผู้ป่วยได้ในสังคมที่เปลี่ยนแปลง สมุนไพรที่ใช้รักษาโรคได้ อีกบาทหนึ่งคือหมอพื้น
[15]
สอดคล้องกับ งานวิจัยของนุชเนตร พิมพ์ชนก ที่ บ้านคือการเป็นครูแพทย์พื้นบ้าน ที่เป็นหัวใจหลักของ
พบว่า การเรียนรู้และการปรับพฤติกรรมของมนุษย์ การสืบสานองค์ความรู้ แต่ด้วยปัญหาการขาดแคลน
เกี่ยวสัมพันธ์สภาพแวดล้อมนั้น ๆ ตลอดเวลา โดย ผู้สืบทอดองค์ความรู้ ท�าให้การด�ารงอยู่ของหมอพื้น
ปัจจุบันการแพทย์ทางไกลสร้างโอกาสต่อการเข้าถึง บ้านในด้านนี้มีแนวโน้มลดลง ดังนั้นหากจะพัฒนาการ
การดูแลสุขภาพทุกศาสตร์ ดังนั้นความรู้และทักษะ สืบทอดองค์ความรู้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรส่ง
ด้านนี้ จึงต้องได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เสริมการจัดการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบให้แก่
ครูแพทย์พื้นบ้าน เพื่อพัฒนาหลักสูตร รูปแบบและ
ข้อสรุป วิธีการสอน ให้ตอบสนองความต้องการของผู้เรียน
หมอพื้นบ้านในจังหวัดเชียงรายยังคงด�ารง ในปัจจุบัน ส่วนผลกระทบด้านเทคโนโลยีกลับพบว่า
บทบาทการประกอบวิชาชีพเพื่อรักษาสุขภาพของ หมอพื้นบ้านปรับตัวได้ดี โดยเฉพาะการใช้เทคโนโลยี
คนในชุมชนอย่างต่อเนื่อง โดยข้อค้นพบที่ส�าคัญ เข้ามาช่วยเรื่องการสื่อสารกับผู้ป่วยและการขนส่งซื้อ
พบว่า ปัจจัยภายในบุคคลด้านพฤติกรรมมีความ ขายยาสมุนไพร ท�าให้รูปแบบการดูแลสุขภาพด้วย
เกี่ยวข้องกับการด�ารงอยู่ของหมอพื้นบ้าน กล่าว ศาสตร์การแพทย์พื้นบ้านเปลี่ยนแปลงไป การส่งเสริม
คือ หมอพื้นบ้านมีการรับรู้ความสามารถของตนเอง ความรู้และทักษะการใช้เทคโนโลยีแก่หมอพื้นบ้าน
ระดับสูง อันถูกพัฒนาจากการสั่งสมประสบการณ์ โดยเฉพาะการแพทย์ทางไกล (telemedicine) จะ
ที่ยาวนาน และยึดมั่นในคุณธรรมต้นแบบ อีกทั้ง เป็นส่วนหนึ่งที่ส่งเสริมให้หมอพื้นบ้านด�ารงอยู่ในยุค
ปรารถนาต้องการให้ผู้ป่วยและญาติมีสุขภาพดี จึง โลกาภิวัตน์ได้อย่างกลมกลืนในสังคมไทยดียิ่งขึ้น
ขับเคลื่อนหมอพื้นบ้านให้ยังคงด�ารงการประกอบ ข้อเสนอแนะในการท�าวิจัยครั้งต่อไป ควรศึกษา
วิชาชีพอยู่ได้ แต่เนื่องด้วยการลดลงของผู้ป่วย ผล การด�ารงอยู่ของหมอพื้นบ้าน ในแง่ปรากฎการณ์
กระทบจากเศรษฐกิจ สมุนไพรที่หายากขึ้น ท�าให้ ทางสังคมที่เกี่ยวข้อง บริบทและเงื่อนไขการด�ารงอยู่
แนวโน้มการด�ารงอยู่ของหมอพื้นบ้านลดลง หน่วยงาน ตลอดจนศึกษาเปรียบเทียบการด�ารงอยู่ของหมอพื้น
ที่เกี่ยวข้องควรส่งเสริมปัจจัยเหล่านี้ ทั้งระดับนโยบาย บ้านในขนาดประชากรที่ใหญ่ขึ้นและในพื้นที่อื่น ๆ ต่อ
และระดับปฏิบัติการที่สามารถสร้างความเชื่อมั่นและ ไปด้วย