Page 197 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
P. 197
J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 2 May-Aug 2022 395
[9]
คณะ ที่พบว่าการรับรู้ข้อมูลข่าวสารมีความสัมพันธ์ 2536–2556 พบว่าเนื้อที่ถือครองจาก 2,125,600 ไร่ ใน
ทางบวกกับพฤติกรรมการป้องกันโรคและภัยสุขภาพ ปี 2536 เพิ่มขึ้นเป็น 2,548,600 ไร่ ในปี 2556 ทั้งนี้จาก
ส่วนด้านการสาธารณสุข พบว่าปัจจุบันการแพทย์แผน การสัมภาษณ์ผู้แทนสถานีพัฒนาที่ดินจังหวัดเชียงราย
ไทยเปิดให้บริการในโรงพยาบาล ประชาชนสามารถ และหัวหน้าอุทยานแห่งชาติภูลังกาจังหวัดพะเยา พบ
เข้ารับการรักษาด้วยสิทธิประกันสุขภาพถ้วนหน้า รวม ว่า แนวทางอนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากป่าที่เหมาะ
ถึงการกีดกันจากการแพทย์แผนปัจจุบันที่ห้ามไม่ให้ สมกับพื้นที่ของจังหวัดเชียงราย ควรได้รับความ
ผู้ป่วยรับประทานยาสมุนไพรจากหมอพื้นบ้าน อาจ ร่วมมือจากหลายฝ่าย ตั้งแต่การใช้เทคโนโลยีเข้ามา
เป็นเพราะการสื่อสารระหว่างหมอพื้นบ้านและแพทย์ ช่วยส�ารวจการกระจายพันธุ์พืชสมุนไพรในบริเวณที่
แผนปัจจุบันไม่มีประสิทธิภาพมากพอ กล่าวคือ ต้องการร่วมกับการส�ารวจป่าของปราชญ์ชาวบ้านและ
ประเด็นที่การแพทย์แผนปัจจุบันกังวล คือ อันตราย หมอพื้นบ้านเพื่อค้นหาสมุนไพรหายาก จากนั้นเพาะ
จากการใช้ยาสมุนไพรที่ไม่ถูกต้อง ซึ่งในขณะเดียวกัน พันธุ์พืชสมุนไพรหายากโดยสถาบันวิจัยและสถาบัน
การบริหารยาสมุนไพรในผู้ป่วยแต่ละรายของหมอพื้น การศึกษาเพื่อส่งต่อให้คนในชุมชนปลูกทดแทน โดย
บ้านก็มีวิธีการใช้ ข้อห้าม ข้อควรระวัง เช่นกัน จาก ใช้วิธีการปลูกต้นไม้หลายระดับเพื่อให้ได้ประโยชน์
การศึกษาพบว่าแพทย์แผนปัจจุบันและหมอพื้นบ้าน สูงสุด เช่น การปลูกต้นมะแขว่น เพื่อปกคลุมต้นกาแฟ
ไม่มีปฏิสัมพันธ์ด้านการสื่อสารซึ่งกันและกัน ดังนั้น พร้อมทั้งให้ผู้น�าสร้างเครือข่ายระหว่างชุมชน เพื่อ
ผู้ที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะระดับปฏิบัติการ เช่น แพทย์ กระจายสมุนไพรที่มีจ�านวนมากในชุมชนของตนเอง
แผนไทย หรือแพทย์แผนไทยประยุกต์ ที่มีองค์ความ ไปยังชุมชนอื่น โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้ความ
รู้ด้านการแพทย์แผนไทยและวิทยาศาสตร์การแพทย์ รู้เรื่องการแปรรูปและการตลาดแก่ชุมชนเพื่อจ�าหน่าย
ควรมีบทบาทส�าคัญในการสื่อสารระหว่างหมอพื้นบ้าน สมุนไพรสร้างรายได้ในชุมชน และพัฒนาเป็นแหล่ง
กับแพทย์แผนปัจจุบัน เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด เรียนรู้ป่าชุมชนให้ผู้ที่สนใจเข้าศึกษาและเกิดการ
แก่ประชาชนผู้รับบริบาล และด้านปัญหาเศรษฐกิจที่ หวงแหน สอดคล้องกับการศึกษาการใช้ยาสมุนไพร
[12]
ซบเซาท�าให้ประชาชนมีปัญหาค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพ ในอ�าเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย ที่พบว่า ผู้น�า
[10]
สอดคล้องกับงานวิจัยของสุปราณี และดารุณี ที่ ชุมชนมีส่วนส�าคัญในการสนับสนุนการใช้ยาสมุนไพร
พบว่า รายได้ของครอบครัวเป็นอุปสรรคต่อการเข้า เพื่อลดรายจ่ายด้านสุขภาพ และสอดคล้องกับการ
ถึงบริการสุขภาพ ศึกษาการใช้ประโยชน์จากที่ดินและภูมิปัญญาด้าน
ด้านยาสมุนไพรที่หายากมากยิ่งขึ้น มีผลต่อ การแพทย์แผนไทยและการประยุกต์ใช้สมุนไพรใน
การหาสมุนไพรอื่นทดแทน ส่งผลท�าให้ประสิทธิภาพ อ�าเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย ที่พบว่า หากชุมชนมี
[13]
ในการรักษาลดน้อยลง ทั้งนี้อาจเป็นเพราะปัจจุบัน ส่วนร่วมในการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากป่าชุมชน
พื้นที่ป่ามีจ�านวนลดลงเรื่อย ๆ ทุกปี เกิดการถางป่า ร่วมกัน จะท�าให้เกิดการหวงแหนและการอนุรักษ์ป่า
เพื่อท�าการเกษตรกรรมเพิ่มมากขึ้น สอดคล้องกับ อย่างยั่งยืน ไม่เพียงแต่หมอพื้นบ้านและชุมชนจะได้
รายงานวิเคราะห์สถานการณ์จังหวัดเชียงราย ที่ได้ ประโยชน์เท่านั้น แนวทางดังกล่าวยังตรงกับเป้าหมาย
[11]
เปิดเผยว่า เมื่อพิจารณาในรอบ 20 ปีที่ผ่านมาจากปี ของสหประชาชาติ ที่ระบุว่า ต้องปกป้อง ฟื้นฟู และ
[14]
