Page 161 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 2 May-Aug 2022 359

เชี่ยวชาญนั้น ทั้งนี้ มีการด�าเนินการเกี่ยวกับการ Ministry of Public Health. Quality control of Thai herbal
preparation. Bangkok: Chulalongkorn University Press;
พัฒนามาตรฐานระดับสากลด้านการแพทย์แผนจีน 2564. (in Thai)

(ISO/TC 249) ซึ่งมีกรอบการท�างาน คือ การพัฒนา 3. International Organization for Standardization. Techni-
มาตรฐานของระบบการแพทย์แผนจีนแบบดั้งเดิม cal committee [Internet]. [cited 2021 Oct 25]; Available
from: https://www.iso.org/technical-committees.html
และการแพทย์แผนจีนแบบสมัยใหม่ที่มีรากฐานการ 4. Thai industrial standards institute [Internet]. [cited 2021

พัฒนาจากการแพทย์แผนจีน โดยส่วนของวัตถุดิบ Oct 25]; Available from: https://www.tisi.go.th/website/
interstandard/iso (in Thai)
สมุนไพร และผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์แผนจีนซึ่ง 5. International Organization for Standardization. Techni-
เป็นผลิตภัณฑ์ยาเตรียมจากสมุนไพรจะเกี่ยวข้องกับ cal Committee ISO/TC 249 Traditional Chinese medi-
cine. [cited 2021 Dec 21]; Available from: https://www.
คณะท�างานชุดที่ 1-2 (WG1-WG2) จากข้อมูลการเผย iso.org/committee/598435.html
แพร่บทความมาตรฐานเกี่ยวกับวัตถุดิบสมุนไพร และ 6. Wanaratna L, Hasanine T, Techadamrongsin Y. Basic
Traditional Chinese Medicine. Bangkok: The war vet-
ผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์แผนจีน พบว่าหลักการคัด erans organization of Thailand under royal patronage of
เลือกวัตถุดิบสมุนไพรเพื่อน�ามาพัฒนาเป็นมาตรฐาน his majesty the king; 2551. (in Thai)
7. International Organization for Standardization.
ระดับสากลสมุนไพรจะต้องเป็นที่ต้องการหรือมี
Traditional Chinese Medicine — Ginseng seeds and
การซื้อขายระหว่างประเทศ โดยมีวัตถุดิบสมุนไพร seedlings - Part 1: Panax ginseng C.A. Meyer (ISO
อีกหลายชนิดที่อยู่ในระหว่างการพัฒนามาตรฐาน Standard No.17217-1:2014). 2014 [cited 2021 Oct 25];
Available from: https://www.iso.org/standard/63485.
และยังอยู่ในกระบวนการพิจารณาก่อนจัดพิมพ์ html?browse=tc

ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบข้อก�าหนดมาตรฐานของ ISO/ 8. International Organization for Standardization. Tradi-
tional Chinese medicine — General requirements for
TC 249 จะคล้ายกับเกณฑ์ข้อก�าหนดที่ระบุในต�ารา industrial manufacturing process of red ginseng (Panax

มาตรฐานยาของประเทศต่าง ๆ แต่จะมีความต่างใน ginseng C.A. Meyer) (ISO Standard No.19610:2017). 2017
[cited 2021 Oct 25]; Available from: https://www.iso.org/
เรื่องของระบบการด�าเนินงานการจัดท�ามาตรฐานที่ standard/65462.html?browse=tc
ผ่านการพิจารณาโดยประเทศสมาชิกหลายประเทศ 9. International Organization for Standardization. Tradi-
tional Chinese medicine — Schisandra chinensis (Turcz.)
ของ ISO จึงสามารถน�าไปใช้ประโยชน์ในการอ้างอิง Baill. seeds and seedlings (ISO Standard No. 19824:2017).
เป็นมาตรฐานระหว่างประเทศได้ รวมถึงน�าไปใช้ 2017 [cited 2021 Oct 25]; Available from: https://www.
เป็นเกณฑ์ระดับสากลส�าหรับควบคุมคุณภาพการ iso.org/standard/66278.html?browse=tc
10. International Organization for Standardization. Tra-
ผลิตผลิตภัณฑ์จากสมุนไพร เพื่อเป็นการประกัน ditional Chinese medicine — Salvia miltiorrhiza seeds
คุณภาพและความปลอดภัยของวัตถุดิบสมุนไพร และ and seedlings (ISO Standard No. 20311:2017). 2017
[cited 2021 Oct 25]; Available from: https://www.iso.
ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพร org/standard/67644.html?browse=tc
11. International Organization for Standardization. Tradi-
tional Chinese medicine — Panax notoginseng seeds
References and seedlings (ISO Standard No. 20408:2017). 2017
1. Office of the Royal Society Dictionary B.E. 2554 [Internet]. [cited 2021 Oct 25]; Available from: https://www.iso.
[cited 2021 Nov 1]; Available from: https://dictionary. org/standard/67920.html?browse=tc
orst.go.th/ (in Thai) 12. International Organization for Standardization. Tradi-
2. Department of Thai traditional and alternative medicine, tional Chinese medicine — Panax notoginseng root and