Page 196 - วารสารการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 18 ฉบับที่ 3
P. 196
628 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 18 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2563
ประโยชน์จากหมอพื้นบ้านที่มีองค์ความรู้ด้านพืช ผลก�รศึกษ�
สมุนไพร หรือผู้ที่เคยใช้ประโยชน์จากพื้นที่ป่าที่สำารวจ จากการสำารวจการใช้ประโยชน์จากพรรณไม้ใน
ซึ่งเป็นเจ้าของและชาวบ้านที่เคยได้ใช้ประโยชน์จาก ป่าครอบครัวของนายจวงจันทร์ อุสาพรหม บ้านเลข
พื้นที่ป่าที่ร่วมสำารวจ ที่ 226 หมู่ 1 ตำาบลเชิงชุม อำาเภอพรรณานิคม จังหวัด
5. การวิเคราะห์ข้อมูลจากการสำารวจ สกลนคร จำานวน 1 แปลง ขนาดพื้นที่ที่ทำาการสำารวจ
6. จัดทำาบัญชีรายชื่อพืช ประกอบด้วย ชื่อ นั้นมีทั้งหมด 16 ไร่ โดยใช้ Application LING ใน
ท้องถิ่น ชื่อสามัญ ชื่อวิทยาศาสตร์ การใช้ประโยชน์ การคำานวณพื้นที่ แต่เมื่อทำาการวิเคราะห์จากภาพถ่าย
จากพืชที่สำารวจได้ในป่าครอบครัว และในการระบุ ทางอากาศพบว่าพื้นที่ที่เป็นป่ามีเพียง 12 ไร่ ซึ่งมี
ชนิดพืชใช้เอกสารทางอนุกรมวิธานพืช หนังสือ และ ภูมิประเทศเป็นพื้นที่ราบ ลักษณะนิเวศวิทยาเป็นป่า
ตำาราต่าง ๆ ซึ่งมีรายการดังต่อไปนี้ เต็งรังและพื้นที่โดยรอบเป็นพื้นที่ทำาการเกษตร (ปลูก
6.1 สยามไภษัชยพฤกษ์ ภูมิปัญญาของชาติ [4] ข้าว) ซึ่งเป็นของบุคคลอื่น
6.2 สมุนไพรวัดป่าศรีถาร เฉลิมพระเกียรติ
50 ปี ครองราชย์ [5] 1. ประวัติคว�มเป็นม�ของพื้นที่ป่�ครอบครัว
6.3 สมุนไพรในอุทยานแห่งชาติ ภาค พื้นที่แห่งนี้เป็นป่ามาตั้งแต่อดีตมากกว่า 50
อีสาน [6] ปี ซึ่งมีมาตั้งแต่ก่อนรุ่นของบิดา มารดา ของเจ้าของ
6.4 อนุกรมวิธานพืช อักษร ก ฉบับ แปลง (นายจวงจันทร์ อุสาพรหม) แต่ก่อนเป็นที่ดิน
ราชบัณฑิตยสถาน [7] นส. 3 (หนังสือรับรองการทำาประโยชน์ในที่ดิน) จน
6.5 พืชกินได้และพืชมีพิษในป่าเมืองไทย [8] ปัจจุบันเป็นโฉนดเรียบร้อยแล้ว เจ้าของแปลงใช้
6.6 พืชสมุนไพร (ฉบับปรับปรุง) [9] ประโยชน์โดยนำาไม้ไปทำาฟืนบ้างเล็กน้อย และนำาเห็ดที่
6.7 ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (ชื่อ เกิดขึ้นในพื้นที่ป่าไปบริโภคตามฤดูกาล นอกจากนั้นก็
พฤกษศาสตร์-ชื่อพื้นเมือง) [10] ไม่ได้ใช้ประโยชน์อะไร ปล่อยไว้เป็นป่าตามธรรมชาติ
6.8 ต้นไม้น่ารู้ [11] ตลอดมา
6.9 ไม้ป่ายืนต้นของไทย 1 [12]
6.10 สารานุกรมสมุนไพร เล่ม 5 สมุนไพรพื้น 2. แนวคิดในก�รรักษ�ป่�ครอบครัว
บ้านอีสาน [13] อนุรักษ์ไว้ให้เป็นป่าครอบครัวสืบลูกหลานรุ่น
6.11 ร่วมรักษามรดกไทย สารานุกรมยาไทย [14] ต่อไป และนำาไปใช้ประโยชน์ในครัวเรือน
6.12 ร่วมอนุรักษ์มรดกไทย สารานุกรม
สมุนไพร รวมหลักเภสัชกรรมไทย [15] 3. ภูมิปัญญ�ก�รใช้ประโยชน์จ�กพรรณไม้
จากนั้นส่งข้อมูลให้ผู้ช่วยศาตราจารย์พิเชษฐ จากการสำารวจป่าครอบครัวกรณีศึกษาของนาย
เวชวิฐานซึ่งผู้เชี่ยวชาญทางด้านพรรณพืชท้องถิ่นใน จวงจันทร์ อุสาพรหม ขนาด 12 ไร่ พบพันธุ์พืชทั้งหมด
ภาคอีสานเป็นผู้ตรวจสอบความถูกต้องอีกครั้ง
76 ชนิด แบ่งการจำาแนกตามวงศ์พืชได้ทั้งหมด 40 วงศ์
