Page 168 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 3
P. 168
518 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 17 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2562
[2]
ของกระทรวงสาธารณสุข จังหวัดสระบุรีมีสถาน ยา หรือยาตามองค์ความรู้การแพทย์ทางเลือกตามที่
พยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข จำานวน 138 แห่ง รัฐมนตรีโดยคำาแนะนำาของคณะกรรมการประกาศ
หลังจากมีนโยบายจากกระทรวงสาธารณสุข ขอความ กำาหนด เพื่อการบำาบัด รักษา และบรรเทา ความเจ็บ
ร่วมมือให้หน่วยบริการในสังกัดทุกระดับ มีการสั่งใช้ ป่วยของมนุษย์ หรือการป้องกันโรค ตามความหมาย
ยาสมุนไพร ตามประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบ ที่กำาหนดไว้ในพระราชบัญญัติผลิตภัณฑ์สมุนไพร
ยาแห่งชาติ เรื่องบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2558 พ.ศ. 2562 ระยะเวลาในการศึกษาเดือนตุลาคม พ.ศ.
ประกาศ ณ วันที่ 28 พฤษภาคม 2559 เป็นยาลำาดับ 2559 - กันยายน พ.ศ. 2560
แรก (First line Drug) จำานวน 2 รายการ คือ ยา ประชากรในการวิจัยคือ ผู้ปฏิบัติงานด้านการ
ขมิ้นชัน สำาหรับบรรเทา อาการ แน่น จุกเสียดท้องอืด แพทย์ในสถานพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข
ท้องเฟ้อ หรือผู้ป่วยที่สงสัยว่าจะเป็นโรคกระเพาะ จังหวัดสระบุรีได้แก่ แพทย์ เภสัชกร ผู้ประกอบวิชาชีพ
อาหาร ยาฟ้าทะลายโจร สำาหรับบรรเทาอาการเจ็บคอ การแพทย์แผนไทย ด้านเวชกรรมไทย พยาบาลและ
และบรรเทาอาการของโรคหวัด อย่างไรก็ตามการใช้ เจ้าพนักงานสาธารณสุขชุมชน ผู้มีหน้าที่รับผิดชอบใน
[3]
ยาจากสมุนไพร ยังไม่ได้รับการยอมรับจากบุคลากร การสั่งการรักษาในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำาบล
ทางการแพทย์ ดังนั้นจึงได้จัดทำาโครงการวิจัยนี้เพื่อ การเลือกตัวอย่างทำาโดยกำาหนดเกณฑ์คัดเข้า
วิเคราะห์การใช้ยาจากสมุนไพรของสถานพยาบาล คือบุคคลในประชากรที่มีอายุงานในหน้าที่ปัจจุบัน
สังกัดกระทรวงสาธารณสุขในจังหวัดสระบุรีใน เกิน 1 ปีหรือผ่านการอบรมหลักสูตรด้านการให้บริการ
ปีงบประมาณ 2560 และศึกษาถึงปัจจัยที่ส่งเสริมและ แพทย์แผนไทยและเป็นผู้ยินยอมให้ความร่วมมือใน
อุปสรรคต่อการสั่งใช้ยาจากสมุนไพร รวมทั้งศึกษา การวิจัย ส่วนเกณฑ์คัดออกคือเป็นผู้ให้บริการการ
ผลการเปลี่ยนแปลงการสั่งใช้ยาจากสมุนไพรเป็น แพทย์แผนไทย แต่ไม่มีหน้าที่ในการสั่งใช้ยาโดยตรง
ลำาดับแรก หลังจากมีนโยบายส่งเสริมการใช้สมุนไพร ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง คำานวณจากสูตรของ
[4]
ทั้งนี้เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาระบบบริหารจัดการ Cochrane สำาหรับงานวิจัยเชิงสำารวจเพื่อประมาณ
ด้านยาจากสมุนไพรในสถานพยาบาลของกระทรวง ค่าเฉลี่ยของความคิดเห็นในประเด็นต่าง ๆ โดย
สาธารณสุข กำาหนดให้ความคลาดเคลื่อนชนิดที่ 1 เท่ากับ 0.05
คลาดเคลื่อนในการประมาณค่าเท่ากับ 0.10 และค่า
ระเบียบวิธีศึกษ� เบี่ยงเบนมาตรฐานของความคิดเห็นในประเด็นต่าง ๆ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบผสมวิธี เท่ากับ 0.50 จากการคำานวณได้จำานวนตัวอย่าง 97 คน
(Mixed method) โดยการศึกษาเชิงปริมาณใช้การ เป็นอย่างน้อย การศึกษาครั้งนี้ใช้ตัวอย่างจำานวน 150
วิจัยเชิงสำารวจ (Survey research) โดยใช้แบบสอบ คน ประกอบด้วยแพทย์แผนปัจจุบัน 2 คน เภสัชกร
ถามการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก 18 คน นักวิชาการสาธารณสุข 20 คน ผู้ประกอบ
และการอภิปรายกลุ่ม โดยได้นิยามยาสมุนไพร ให้ วิชาชีพการแพทย์แผนไทย ด้านเวชกรรมไทย 30 คน
หมายความรวมถึงยาแผนไทย ยาพัฒนาจากสมุนไพร พยาบาล 30 คน และเจ้าพนักงานสาธารณสุขชุมชน
ยาแผนโบราณที่ใช้กับมนุษย์ตามกฎหมายว่าด้วย 50 คน
