Page 53 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 2 May-Aug 2022 251

ชาเท้าผลการประเมินอยู่ในระดับต�่ามากเนื่องจากถูก ไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข [19]
ลดระดับจาก 1 รายงานวิจัยมีความเสี่ยงต่อการเกิด

อคติสูง และอีก 4 รายงานวิจัย ไม่ชัดเจนในความ กิตติกรรมประก�ศ
เสี่ยงต่อการเกิดอคติ และการไม่พบหลักฐานโดยตรง คณะผู้วิจัยขอขอบพระคุณอาจารย์ศิวานนท์
จากความต่างของกลุ่มควบคุมและช่วงเวลาของการ รัตนะกนกชัย ที่ให้ความกรุณาในการอ่านและให้ข้อ

ประเมินอาการชาเท้า เสนอแนะ รองศาสตราจารย์ ดร.พอใจ พัทธนิตย์ธรรม
ข้อจ�ากัดของการทบทวนอย่างเป็นระบบนี้ ผศ.ดร.ทกมล หรรษาวงศ์ และ อาจารย์ ดร.เอื้อมพร
คือ บางรายงานวิจัยไม่ให้รายละเอียดของการปกปิด สุ่มมาตย์ กรรมการสอบวิทยานิพนธ์ ที่ให้ข้อเสนอแนะ

การจัดสรรผู้เข้าร่วมวิจัยเข้ากลุ่มและการปกปิด จนท�าให้บทความวิจัยนี้มีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น
ผู้ประเมินผลลัพธ์ นอกจากนี้ การวัดผลลัพธ์ที่มีความ
ต่างกัน โดยรายงานวิจัย 1 เรื่อง วัดจ�านวนจุดรับรู้ References

ความรู้สึกที่เท้า ต่างจากอีก 5 เรื่อง ที่มีการวัดจ�านวน 1. The International Diabetes Federation (IDF). Diabetes
จุดชาเท้า และแม้ว่าในรายงานวิจัยที่มีการวัดจ�านวน in western pacific [Internet]. 2019. [cited 2020 Sep
15]; Available from: https://www.idf.org/our-network/
จุดชาเท้าเหมือนกันแต่พบ 1 เรื่อง ที่มีการวัดจ�านวน regions-members/western-pacific/diabetes-in-wp.html
จุดชาเท้าข้างละ 4 จุด รวมเท้าสองข้าง 8 จุด ในขณะ 2. Division of Non Communicble Disease. Non commu-
nicble disease data. 2016. [cited 2020 Sep 12]; Available
ที่รายงานวิจัยอีก 4 เรื่อง วัดข้างละ 10 จุด รวมทั้งสอง from: http://www.thaincd.com/2016/mission/docu-

ข้าง 20 จุด ments.php?tid=32&gid=1-020 (in Thai)
3. Siriraj Piyamaharajkarun Hospital. Diabetes: understand-
ข้อสรุป ing and preventing. 2021. [cited 2021 Oct 25]; Available
from: https://www.siphhospital.com/th/news/article/
share/diabetes-2 (in Thai)
หลักฐานที่พบมีความแน่นอนในระดับต�่าถึงต�่า 4. Phothisat S, Niramitmahapanya S, Deerochanawong C,
มากในการระบุถึงผลของการนวดเท้าด้วยอุปกรณ์พื้น Sarinnapakorn V, Siriwiwattanakul N, Archayindee S,

บ้านต่ออาการชาเท้าของผู้ป่วยเบาหวาน จึงไม่มั่นใจว่า Rattanasuwan T. Diabetes mellitus. 2014. [cited 2020
Oct 25]; Available from: https://www.hiso.or.th/hiso/
การนวดเท้าด้วยอุปกรณ์จะช่วยลดอาการชาเท้าของ picture/reportHealth/report/report8_7.pdf (in Thai)
ผู้ป่วยเบาหวานได้หรือไม่ 5. Division of Non Communicble Disease, Department of
Disease Control. NCDs Disease situation report: diabe-
ข้อเสนอแนะ คือ ท�าการศึกษาผลของการนวด tes, hypertension and risk factors, 2019. Bangkok: Aksorn
เท้าด้วยอุปกรณ์พื้นบ้านต่ออาการชาเท้าของผู้ป่วย Graphic & Design; 2020. 88 p. (in Thai)
6. Borisut S. Comparison of the effect of foot care educa-
เบาหวาน โดยก�าหนดเป็นการศึกษาเชิงทดลองแบบ tion program with foot care program that combines foot
สุ่มมีกลุ่มควบคุม และควรให้รายละเอียดของระเบียบ massage with coconut pedal on foot numbness in type 2
diabetic patients. (thesis). Songkhla: Prince of Songkhla
วิธีวิจัยที่ชัดเจน เช่น การจัดสรรผู้เข้าร่วมวิจัยเข้า Nakarin University; 2009. (93 p.) (in Thai)

กลุ่ม หรือ การปกปิดผู้ประเมินผลลัพธ์ เป็นต้น การ 7. Diabetes Association of Thailand under The Patronage
of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn.
วัดอาการชาเท้าสามารถใช้โมโนฟิลาเมนต์ตรวจเท้า
Diabetes cause feet to go numb: how to take care.
4 ต�าแหน่ง ในแต่ละข้าง ตามค�าแนะน�าของส�านักโรค 2021. [cited 2021 Oct 26]; Available from: https://www.