Page 217 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565
P. 217
วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine
ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-ศิงหาคม 2565 Vol. 20 No. 2 May-August 2022
J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 2 May-Aug 2022 415
ปกิณกะ
สมอพิเภก (SAMO PHIPHEK)
คณะอนุกรรมการจัดทำาตำาราอ้างอิงยาสมุนไพรไทย*
ในคณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย
บทความนี้นำาเสนอยาสมุนไพรแต่ละชนิด ที่คณะอนุกรรมการฯ จัดทำาขึ้นและรวบรวมจัดพิมพ์
เป็นรูปเล่ม “ตำาราอ้างอิงยาสมุนไพรไทย” เพื่อเป็นเวทีประชาพิจารณ์
Fructus Terminaliae Belliricae
Belleric Myrobalan
สมอพิเภกเป็นผลแก่จัดและแห้งของพืชที่มีชื่อ
วิทยาศาสตร์ว่า Terminalia bellirica (Gaertn.)
Roxb. ในวงศ์ Combretaceae [1-4]
ชื่อพ้อง Terminalia belerica Roxb.,
Myrobalanus bellirica Gaertn.
ชื่ออื่น สมอแหน [1-3] เรียงเวียนเป็นกลุ่มตำมปลำยกิ่ง รูปรีแกมรูปไข่กลับ
ลักษณะพืช ไม้ต้น ผลัดใบ สูง 15-35 เมตร กว้ำง 9-15 เซนติเมตร ยำว 13-19 เซนติเมตร โคน
ล�ำต้นเปลำ โคนต้นมักมีพูพอน เปลือกสีเทำแกม สอบแคบ ปลำยเรียวแหลมสั้น ขอบเรียบ เนื้อค่อน
สีน�้ำตำล อำจมีรอยสีด�ำกระจำยอยู่ทั่วไป ค่อนข้ำง ข้ำงหนำ ด้ำนบนสีเขียวเข้ม ด้ำนล่ำงสีอ่อนกว่ำ มีขนสี
เรียบหรือแตกเป็นร่องเล็ก ๆ ตำมควำมยำวของล�ำต้น น�้ำตำลทั้งสองด้ำน ขนจะหลุดร่วงไปเมื่อใบแก่จัด ก้ำน
เปลือกในสีเหลือง เรือนยอดแผ่กว้ำง ค่อนข้ำงทึบ กิ่ง ใบยำว 4-6 เซนติเมตร ตรงกลำงมีต่อมหรือตุ่มหูด 1 คู่
อ่อนและยอดอ่อนมีขนประปรำย ใบ เป็นใบเดี่ยว ช่อดอก แบบช่อหำงกระรอก ออกบริเวณซอกใบหรือ
*ประธานอนุกรรมการ นพ. วิชัย โชควิวัฒน, รองประธานอนุกรรมการ ศ.ดร. ชยันต์ พิเชียรสุนทร, อนุกรรรมการ ศ.ดร. พเยาว์
เหมือนวงษ์ญาติ, รศ. กัลยา ภราไดย, รศ.ดร. วันดี กฤษณพันธ์, รศ.ดร. รพีพล ภโววาท, นายวินิต อัศวกิจวิรี, นพ. ปราโมทย์
เสถียรรัตน์, ดร. ก่องกานดา ชยามฤต, นางจารีย์ บันสิทธิ์, น.ส.นันทนา สิทธิชัย, นางนัยนา วราอัศวปติ, นางเย็นจิตร เตชะดำารงสิน,
นางอภิญญา เวชพงศา, นายวุฒิ วุฒิธรรมเวช, ผศ. ร.ต.อ.หญิง สุชาดา สุขหร่อง, นายยอดวิทย์ กาจญจนการุณ, นางพรทิพย์
เติมวิเศษ, อนุกรรมการและเลขานุการ ดร. อัญชลี จูฑะพุทธิ, อนุกรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ น.ส. สารินี เลนะพันธ์, นางบุษราภรณ์
จันทา, น.ส.จิราภรณ์ บุญมาก, ว่าที่ ร.ต. ทวิช ศิริมุสิกะ
415