Page 72 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 20 ฉบับที่ 1
P. 72
52 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 1 มกราคม-เมษายน 2565
แพทย์แผนไทยของกรมการแพทย์แผนไทยและการ ของคะแนนความปวดลดลงจากเดิม และมีคุณภาพ
แพทย์ทางเลือก ที่แนะน�าให้รับประทานครั้งละ 2 ชีวิตดีขึ้นอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ สอดคล้องกับการ
[11]
กรัม วันละ 2 ครั้ง โดยในการศึกษานี้พบว่าขนาดยา ศึกษาของ ปิยวรรณ เหลืองจิรโณทัย และคณะ ที่มี
[7]
คงที่ส่วนใหญ่ที่มีการใช้ คือ 2 กรัมต่อวัน จ�านวน 117 การติดตามข้อมูลด้านคุณภาพชีวิต EQ-5D-5L และ
คน (ร้อยละ 60.93) และมีเพียง 6 คน (ร้อยละ 3.12) pain score ในผู้ป่วยจ�านวน 50 คน พบว่าค่ากลางของ
ที่ใช้ยาในขนาด 4 กรัมต่อวัน โดยมีการใช้ในอาการ คุณภาพชีวิตเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ [0.016
ปวดกล้ามเนื้อ โรคอัมพฤกษ์หรืออัมพาต และอาการ (-0.131, 0.279); -0.283-0.960 vs 0.132 (-0.204,
นอนไม่หลับ อาจเนื่องมาจากการพบเหตุการณ์ไม่พึง 0.703); -0.204-0.703, p < 0.001] เช่นเดียวกันกับ
ประสงค์ โดยเฉพาะอาการระคายเคืองทางเดินอาหาร ภาวะปวดที่มีค่าเฉลี่ยของภาวะปวดลดลงอย่างมีนัย
ค่อนข้างมากและกลุ่มผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุ ส�าคัญทางสถิติเช่นกัน (8.24 ± 2.3 vs 5.00 ± 2.0,
แพทย์แผนไทยผู้สั่งใช้จึงมักสั่งใช้ยาโดยเริ่มในขนาด p < 0.001) ซึ่งการศึกษานี้ให้ผลที่สอดคล้องกันโดย
ที่ต�่าและมีการใช้ยาที่มีส่วนผสมของกัญชาตัวอื่นร่วม ต�ารับยาท�าลายพระสุเมรุท�าให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วย
กัน ท�าให้ขนาดยาคงที่ส่วนใหญ่ที่มีการสั่งใช้ต�่ากว่าที่ ดีขึ้นหลังได้รับการรักษาในเดือนที่ 1 และ 3 อย่างไร
แนะน�า ก็ตามการศึกษานี้ไม่ได้เก็บข้อมูลเกี่ยวกับอาการปวด
ด้านคุณภาพชีวิตการศึกษาของ Ramin Safakish เนื่องจากเป็นการเก็บข้อมูลย้อนหลัง ท�าให้มีข้อมูลไม่
และคณะ ที่ท�าการศึกษาการใช้กัญชาทางการ เพียงพอและไม่ต่อเนื่อง มีการประเมินเพียงบางครั้ง
[12]
แพทย์ในการจัดการความเจ็บปวดและคุณภาพชีวิต และมีข้อบ่งใช้อื่น ๆ ที่ไม่มีอาการปวดร่วมด้วย
ของผู้ป่วยที่มีภาวะปวดเรื้อรัง จากผู้ป่วยจ�านวน 751 การศึกษานี้พบเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ทั้งหมด
คน พบว่าการรักษาด้วยกัญชาทางการแพทย์ช่วย 39 เหตุการณ์จากผู้ป่วย 29 คน (ร้อยละ 12.13) โดย
ลดความรุนแรงของอาการปวดได้อย่างมีนัยส�าคัญ ผู้ป่วยบางคนยังคงต้องการใช้ยาต่อแม้จะเกิด
ทางสถิติ (p < 0.001) และยังท�าให้คุณภาพชีวิตของ เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ ซึ่งอาการระคายเคืองทาง
ผู้ป่วยทั้งทางร่างกายและจิตใจดีขึ้นอย่างมีนัยส�าคัญ เดินอาหารเป็นเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่พบบ่อย
หลังเริ่มใช้เป็นเวลา 3 เดือน (p < 0.002) อาการปวด ที่สุด โดยการจัดการเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์มีทั้งการ
หัว อ่อนเพลีย วิตกกังวล และคลื่นไส้ลดลงอย่าง หยุดใช้ยา การลดขนาดยา และการเปลี่ยนวิธีการใช้ยา
มากหลังจากเริ่มการรักษา (p ≤ 0.002) เช่นเดียวกับ ผู้ป่วยบางรายเกิดอาการไม่พึงประสงค์ลดลง สามารถ
การศึกษาของ Ran Abuhasira และคณะ ท�าการ ทนต่อยาได้มากขึ้นเมื่อมีการลดขนาดยาและการ
[13]
ศึกษาถึงความปลอดภัย และประสิทธิผลของการ เปลี่ยนวิธีการใช้ยา เช่น การเปลี่ยนจากรับประทาน
รักษาด้วยกัญชาทางการแพทย์ในผู้สูงอายุ พบว่าใน ก่อนนอนหรือก่อนอาหาร เป็นรับประทานหลังอาหาร
ผู้ป่วยทั้งหมด 2,736 คน มีข้อบ่งใช้ที่พบบ่อยที่สุด ทันที การเพิ่มความถี่ในการรับประทานเพื่อลด
ในการรักษาคือภาวะปวด ร้อยละ 66.6, ผู้ป่วยมะเร็ง ปริมาณยาที่ต้องรับประทานต่อครั้ง และการเปลี่ยน
ร้อยละ 60.8 และภาวะปวดที่ไม่ระบุแน่ชัด ร้อยละ น�้ากระสายยาตามวิธีการใช้ดั้งเดิมในคัมภีร์แพทย์ไทย
30 หลังติดตามเป็นระยะเวลา 6 เดือน พบว่าค่ากลาง แผนโบราณคือน�้าอ้อยแดงหรือน�้านมโค เหตุการณ์
