Page 223 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 20 ฉบับที่ 1

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 1 Jan-Apr 2022 203

ยาต�ารับตรีผลา (Triphala) ของการแพทย์ อิสระ ต้ำนกำรอักเสบ กระตุ้นภูมิคุ้มกัน ลดไข้ แก้ปวด
อายุรเวท มีฤทธิ์ยับยั้งการติดเชื้อไวรัสเดงกีที่ก่อ ต้ำนจุลชีพ ต้ำนมะเร็ง เป็นต้น จำกกำรศึกษำพบว่ำ
โรคไข้เลือดออก (dengue fever) ในเซลล์มะเร็ง สำรสกัดจำกสมอไทยสำมำรถยับยั้งไวรัสตับอักเสบ บี
ตับ Huh7 เพาะเลี้ยง* (hepatitis B virus) ได้ ในประเทศไทยโรคไข้เลือด
Aussara Panya , Kanyaluck Jantakee , ออก (dengue fever) เป็นโรคระบำดส�ำคัญ ที่ท�ำให้
*
*,†
Suthida Punwong , Supawadee Thongyim , มีกำรติดเชื้อและเสียชีวิตได้ กำรศึกษำนี้ท�ำกำรศึกษำ
§
‡
Thida Kaewkod , Pa-Thai Yenchitsomanus , ฤทธิ์ของสำรสกัดจำกต�ำรับตรีผลำ 3 ต�ำรับ และ สำร
*
¶
Yingmanee Tragoolpua , Hataichanok สกัดจำกผลไม้ที่เป็นองค์ประกอบทั้ง 3 ชนิด ในกำร
*,†
Pandith *,† ยับยั้งกำรติดเชื้อไวรัสเดงกี (dengue virus) ที่ท�ำให้
*Department of Biology, Faculty of Science, เกิดโรคไข้เลือดออก ในเซลล์มะเร็งตับ Huh7 เพำะ
Chiang Mai University, Chiang Mai, Thailand. เลี้ยง (Huh7 hepatoma cells) พบว่ำสำรสกัดจำก
Research Center in Bioresources for Agri- สมอพิเภก และต�ำรับตรีผลำที่มีสมอพิเภกในสัดส่วน
†
culture, Industry and Medicine, Faculty of ที่สูง จะมีประสิทธิผลยับยั้งกำรติดเชื้อไวรัสเดงกีได้
Science, Chiang Mai University, Chiang Mai, ดี นอกจำกนี้ยังลดสำรไซโทไคน์ (cytokine) ที่ท�ำให้

Thailand. เกิดพำยุไซโทไคน์ (cytokine storm) ที่เกิดจำกกำร
Doctoral Program in Applied Microbiology ติดเชื้อไวรัสเดงกีได้ด้วย กำรวิเครำะห์สำรส�ำคัญใน
‡
(International Program), Faculty of Science, สำรสกัดที่มีฤทธิ์นี้ พบว่ำมีสำรกรดแกลลิก (gallic
Chiang Mai University, Chiang Mai, Thailand. acid) เป็นองค์ประกอบหลัก ซึ่งสำรนี้ยับยั้งกำรติดเชื้อ
Doctoral Program in Biology, Faculty of ไวรัสเดงกีได้เช่นกัน กำรใช้เทคนิคโมเลกุลำร์ด็อกกิง
§
Science, Chiang Mai University, Chiang Mai, (molecular docking) พบว่ำ กรดแกลลิกสำมำรถจับ
Thailand. กับโปรตีน DENV NS5 protein ของเชื้อไวรัสเดงกีได้
Division of Molecular Medicine, Research De- อำจเป็นกลไกกำรยับยั้งกำรติดเชื้อไวรัสเดงกีของสำร
¶
partment, Faculty of Medicine Siriraj Hospital, สกัดต�ำรับตรีผลำ และ กรดแกลลิก ในเซลล์มะเร็งตับ

Mahidol University, Bangkok, Thailand. Huh7 เพำะเลี้ยง ข้อมูลจำกกำรศึกษำนี้สำมำรถน�ำมำ
Pharmaceuticals (Basel). 2021;14(12):1236. doi: ใช้เพื่อศึกษำวิจัยกำรพัฒนำต�ำรับตรีผลำที่เหมำะสม
10.3390/ph14121236. และ สำรส�ำคัญในต�ำรับตรีผลำ ที่จะน�ำมำใช้ในกำร
รักษำโรคไข้เลือดออกต่อไปได้ในอนำคต
ยำต�ำรับตรีผลำ (Triphala) เป็นยำในกำรแพทย์
อำยุรเวท (traditional Ayurvedic medicine) ใน * Panya A, Jantakee K, Punwong S, Thon-
อินเดีย และกำรแพทย์แผนไทย พบมีกำรใช้มำเป็น gyim S, Kaewkod T, Yenchitsomanus PT, Tra-

เวลำนำน ประกอบด้วยผลไม้ 3 ชนิด คือ สมอไทย goolpua Y, Pandith H. Triphala in traditional
(Terminalia chebula Retz.) สมอพิเภก [Termi- Ayurvedic medicine inhibits dengue virus
nalia bellirica (Gaertn.) Roxb.] และมะขำมป้อม Infection in Huh7 Hepatoma Cells. Pharma-
(Phyllanthus emblica L.) จำกกำรศึกษำฤทธิ์ทำง ceuticals (Basel). 2021, Nov 28;14(12):1236. doi:
เภสัชวิทยำของต�ำรับตรีผลำ พบว่ำ มีฤทธิ์ต้ำนอนุมูล- 10.3390/ph14121236.