Page 52 - journal-14-proceeding

บทคัดยอประกวดผลงานวิชาการประจําปการแพทยแผนไทย การแพทยพื้นบาน และการแพทยทางเลือกแหงชาติ ครั้งที่ 14

OP60CI0009 นวัตกรรมแผนประคบหินสมุนไพรบรรเทาอาการปวดกลามเนื้อ

วิทยา วงแกว , ชนาทิพย เที่ยงนา
โรงพยาบาลโนนสุวรรณ อ.โนนสุวรรณ จ.บุรีรัมย

หลักการและเหตุผล การประคบรอนดวยลูกประคบสมุนไพรมีสวนชวยบรรเทาอาการปวดกลามเนื้อ แตลูก
ประคบไมสามารถเก็บความรอนไดนานเพียงพอ (พรรณี ปงสุวรรณ และคณะ, 2552) มีรายงานวาเมื่อรักษา
ดวยแผนประคบรอนเปนเวลา 20-30 นาที สามารถบรรเทาอาการปวดหลัง เขา และไหลในผูสูงอายุ (Kim MY
et.al., 2011) เพื่อความสะดวกสําหรับผูรับบริการ คณะผูจัดทําจึงไดคิดพัฒนาแผนประคบหินสมุนไพร

วัตถุประสงค เพื่อพัฒนาแผนประคบหินสมุนไพรและเปรียบเทียบผลการลดอาการปวดกับลูกประคบสมุนไพร

วิธีดําเนินการ ขั้นตอนการพัฒนาแผนประคบหินสมุนไพร 1) ตัดผาขาวดายดิบ ขนาด 50X50 เซนติเมตร
นํามาเย็บเปนชอง 5 ชอง ชองละ 10 เซนติเมตร ยาว 20 เซนติเมตร 2) ตัดผาดายดิบ ขนาด 10X20
เซนติเมตร เย็บเปนซองใสสมุนไพร 3)นําสมุนไพรทั้งหมดผสมรวมกัน 4) นําซองผาขาวที่เย็บมาใสหินกรวดมน
ลักษณะทรงกลมแบนน้ําหนัก100 กรัม สมุนไพร 100 กรัม 5) นําซองสมุนไพรไปบรรจุซองแผนประคบ 6) ปด

แผนประคบ ทดสอบความรอนโดยการนึ่งดวยอุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส เวลา 10 นาที วัดระดับความรอน
ดวย Thermometer จาก 80 องศาเซลเซียส ลดลงมาที่ 48 องศาเซลเซียส นาน 30 นาที วิธีการศึกษา 1)
วิธีการพัฒนาแผนประคบหินสมุนไพร 2) การวิจัยเชิงทดลอง กลุมตัวอยาง เปนผูปวยที่มีอาการปวดทั่ว
รางกาย ตั้งแตระดับ 3 ถึงระดับ 5 สัญญาณชีพปกติ ไมเปนโรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคเรื้องรัง

โรคติดตอรายแรงและโรคแทรกซอนอื่นๆ จํานวน 60 ราย ที่มารับบริการ ในชวงเดือน ตุลาคม – ธันวาคม
2559 แบงกลุมตัวอยางเปน กลุมที่ 1 ใหประคบดวยแผนประคบหินสมุนไพร เวลา 30 นาที กลุมที่ 2 ใหทํา
การประคบดวยลูกประคบสมุนไพร 30 นาที ประเมินความเจ็บปวด (NRS) กอนและหลังทําการทดลอง สถิติที่
ใช คือ คาเฉลี่ย และ Paired t-test

ผลการศึกษา พบวา กอนทําการทดลองกลุมที่ใชแผนประคบหินสมุนไพรและกลุมที่ใชลูกประคบสมุนไพรมี
ระดับความเจ็บปวดเฉลี่ย คือ 4.20 และ 4.36 ตามลําดับ หลังการทดลองมีระดับความปวดเฉลี่ยลดลงเหลือ

1.40 และ 2.1 ตามลําดับ แผนประคบหินสมุนไพรสามารถบรรเทาอาการเจ็บปวดไดดีกวาลูกประคบสมุนไพร
อยางมีนัยสําคัญทางสถิติ (p<0.01) เมื่อพิจารณางบประมาณพบวา มีราคาถูกกวาเฉลี่ยชิ้นละ 20 บาท

ขอสรุป แผนประคบหินสมุนไพร เก็บความรอนไดเปนเวลานาน นําไปใชในการบําบัดรักษา ฟนฟู และสงเสริม
สุขภาพ ลดตนทุนของโรงพยาบาล ลดระยะเวลาการรอคอยการนึ่งลูกประคบสมุนไพร สามารถพัฒนาเปน

นวัตกรรมแบบอื่นตอไป

50