Page 61 - ภาพนิ่ง 1

Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine Vol. 10 No. 1 January-April 2012 55

ยาว 20–25 เซนติเมตร รูปกระสวยถึงรูปไข่ องค์ประกอบทางเคมี ไพลมีองค์ประกอบเคมีเป็น
7,8
กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 10-15 เซนติเมตร ใบ น้ำมันระเหยง่ายไม่น้อยกว่าร้อยละ 0.8 โดย
ประดับเรียงซ้อนกันแน่น สีน้ำตาลขอบสีเขียว องค์ประกอบเคมีของน้ำมันระเหยง่ายอาจแตก
อ่อน รูปไข่ ยาว 3-3.5 เซนติเมตร ผิวมีขนนุ่ม ต่างกันไปตามแหล่งที่มา แต่โดยทั่วไปมักมีสาร
ปลายแหลม ใบประดับย่อยยาว 1-1.5 กลุ่มมอโนเทอร์พีน (monoterpene) เป็นหลัก
เซนติเมตร กลีบเลี้ยงโคนติดกันเป็นหลอด สีขาว เช่น แอลฟา-ไพนีน ( -pinene), ซาบินีน
ยาวประมาณ 1.2 เซนติเมตร กลีบดอกสีเหลือง (sabinene), แอลฟา-เทอร์พินีน ( -terpinene),
อ่อน โคนติดกันเป็นหลอดยาวประมาณ 6 แกมมา-เทอร์พินีน ( -terpinene), เทอร์พีน-
เซนติเมตร ปลายแยกเป็นสามแฉก เกสรเพศผู้ 4-ออล (terpenen-4-ol) นอกจากนั้นไพลยังมี
เป็นหมันที่เปลี่ยนไปเป็นกลีบปากยาวประมาณ 6 สารสีเหลืองเคอร์คูมิน (curcumin),
เซนติเมตร รูปเกือบกลม สีขาว ปลายแยกเป็น 2 อนุพันธ์แนฟโทควิโนน (naphthoquinone
แฉก และจะแยกออกลึกขึ้นเมื่อดอกใกล้โรย derivatives), อนุพันธ์บิวทานอยด์ (butanoid
เกสรเพศผู้เป็นหมันที่เหลือรูปขอบขนาน สีเดียว derivatives) หลายชนิด ที่สำคัญได้แก่
กับกลีบปาก ขนาบสองข้างของโคนกลีบปากและ (อี)-4-(3,4-ดีเมทอกซีเฟนิล)บิว-3-อีน-1-ออล
เชื่อมเป็นแผ่นเดียวกัน เกสรเพศผู้ที่สมบูรณ์มี 1 [(E)-4-(3,4-dimethoxyphenyl)but-3-en-1-ol
อัน ก้านเกสรเพศผู้สั้นมาก อับเรณูเป็นหงอนยาว หรือสารดี (D)], (อี)-1-(3,4-ดีเมทิลเฟนิล)
และโค้งหุ้มก้านยอดเกสรเพศเมีย ที่ยาวขึ้นไป บิวทาไดอีน [(E)-1-(3,4-dimethylphenyl)
เหนืออับเรณู รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ ยาวประมาณ 2 butadiene หรือ สารดีเอ็มพีบีดี (DMPBD)],
มิลลิเมตร มี 3 ช่อง แต่ละช่องมีออวุลจำนวนมาก อนุพันธ์ไซโคลเฮกซีน (cyclohexene
ผล แบบผลแห้งแตก รูปกลม 1, 3-6 derivatives) เช่น ซีส-3-(3,4-ไดเมทอกซีเฟนิล)
ถิ่นกำเนิดและการกระจายพันธุ์ พืชชนิดนี้มีเขต -4-[(อี)-3,4-ไดเมทอกซีสไตริล]ไซโคลเฮก-1-
การกระจายพันธุ์ทั่วไปในแถบเอเซียตะวันออก อีน [cis-3-(3,4)-dimethoxyphenyl)-4-[(E)-3,
6
5, 6
เฉียงใต้ อาจเป็นพืชพื้นเมืองของอินเดีย ใน 4-dimethoxystyryl]cyclohex-1-ene] 3, 8
ประเทศไทยพบได้ทั่วไป มีปลูกตามบ้านทั่วไป ข้อบ่งใช้ ใช้ภายนอกแก้อาการฟกช้ำ บวม เคล็ด
สำหรับใช้ทำยา ขัดยอก
8
ลักษณะเครื่องยา เหง้าแห้งรูปร่างไม่แน่นอน ตำราสรรพคุณยาไทยว่าไพลมีรสฝาดขื่น
ค่อนข้างแบน แตกแขนงเป็นแง่งคล้ายนิ้วมือ ยาว เอียน สรรพคุณขับลม ขับระดู แก้ลำไส้อักเสบ
3-7 เซนติเมตร หนา 1-2 เซนติเมตร ผิวนอกสี ขับเลือดร้าย แก้ระดูขาว เป็นต้น ใช้ภายนอกโดย
เหลืองแกมสีเทา หรือสีน้ำตาลอ่อนแกมสีเทา ไม่ การทาถูนวดแก้เคล็ดขัดยอก สมานแผล แก้ปวด
เรียบ มีรอยย่นตามยาว และมีข้อปีเห็นได้ชัดเจน เมื่อยกล้ามเนื้อ 1, 2, 8
แง่งมักมีส่วนใบที่ลดรูปเป็นเกล็ดเหลืออยู่ ส่วน ข้อมูลจากการศึกษาวิจัยพรีคลินิกและคลินิก
บนอาจพบรอยแผลเป็นจากต้นหรือตา เนื้อแน่น พบว่าสารสกัดไพลมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ 10-13
รอยหักสีขาวแกมสีเหลืองอมส้ม มีเม็ดละเอียด มี ข้อห้ามใช้ ห้ามทาบริเวณขอบตาหรือบริเวณที่
เนื้อเยื่อชั้นในสุดของคอร์เทกซ์เป็นวงชัดเจน มี เป็นเนื้อเยื่ออ่อน หรือบริเวณที่มีบาดแผลหรือ
มัดท่อลำเลียงและเซลล์น้ำมันสีเหลืองกระจายอยู่ เป็นแผลเปิด 8
ทั่วไป ในบางครั้งอาจพบเป็นแว่น หั่นตามยาว คำเตือน ไพลอาจทำให้เกิดการระคายเคือง
8
หรือเฉียง หนา 2-5 มิลลิเมตร สีเหลืองอมเขียว ผิวหนัง และเกิดอาการแพ้ที่ผิวหนังได้
ผิวนอกสีน้ำตาลอ่อน 3