Page 181 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 19 ฉบับที่ 3
P. 181
J Thai Trad Alt Med Vol. 19 No. 3 Sep-Dec 2021 727
สมุนไพร และการแพทย์แผนไทย และโรคเข่าเสื่อมชนิดทุติยภูมิ (Secondary Osteo-
arthritis) โรคข้อเข่าเสื่อมชนิดปฐมภูมิ (Primary
[13]
เนื้อห�ที่ทบทวน
Osteoarthritis) เป็นข้อเสื่อมที่เกิดขึ้นเอง โดยไม่
โรคข้อเข่�เสื่อม ทราบสาเหตุแน่ชัด มักพบในผู้สูงอายุและมักมีหลาย
โรคข้อเข่าเสื่อม (Osteoarthritis of Knee) เป็น ปัจจัยเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น อายุที่เพิ่มขึ้น ความอ้วน
โรคข้อที่พบบ่อยที่เกิดขึ้นกับมนุษย์ โดยมักจะเกิด ลักษณะการใช้งานของข้อเข่า เป็นต้น ซึ่งข้อเข่าเสื่อม
กับ ผู้สูงอายุ ซึ่งโรคข้อเข่าเสื่อมเกิดจากการเสื่อม อาจเกิดข้างเดียวหรือทั้งสองข้างก็ได้ โรคข้อเข่าเสื่อม
[10]
ของข้อ และเกิดการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างของ ชนิดทุติยภูมิ (Secondary Osteoarthritis) เป็นข้อ
ข้อ ต�าแหน่งที่มีการเปลี่ยนแปลงเด่นชัดอยู่ที่กระดูก เสื่อมที่เกิดขึ้นโดยมีโรคหรือความผิดปกติของข้อเป็น
อ่อนตรงบริเวณผิวข้อ (Articular Cartilage) มีการ สาเหตุน�ามาก่อน เช่น มีความผิดปกติแต่ก�าเนิด การ
[11]
เสียหายเกิดขึ้นอย่างช้า ๆ และเป็นไปอย่างต่อเนื่อง ได้รับบาดเจ็บของข้อเข่า การติดเชื้อในข้อเข่า เป็นต้น
มีอาการปวดข้อ ข้อฝืด ข้อบวมโตขึ้น การด�าเนินของ โดยภาวะเหล่านี้จะท�าให้เกิดโรคข้อเข่าเสื่อมได้ใน
[14]
โรคจะค่อยเป็นค่อยไป โดยลักษณะของโรคข้อเข่า ระยะต่อมา ดังนั้นโรคข้อเข่าในผู้สูงอายุจะเป็นแบบ
เสื่อมเกิดจากการเสื่อมสภาพของกระดูกอ่อนผิวข้อ ปฐมภูมิ และหากมีประวัติของการบาดเจ็บของข้อเข่า
มีการสึกกร่อนของชั้นใต้กระดูกอ่อน (Subchondral) หรือมีการติดเชื้อที่ข้อเข่ามาก่อนก็จะเป็นปัจจัยเสริม
โดยเฉพาะส่วนที่ต้องรับน�้าหนักร่วมกับกระบวนการ ให้มีการเสื่อมของข้อเข่าเกิดเร็วขึ้นกว่าปกติ
เปลี่ยนแปลงในทางเสื่อมถอยของผู้สูงอายุ อาการ
อักเสบมีหลายระดับและก่อให้เกิดอาการปวดข้อ ผลกระทบจ�กอ�ก�รปวดข้อเข่�เสื่อม
กดเจ็บ มีการจ�ากัดการเคลื่อนไหวของข้อ มีเสียง อาการปวดในโรคข้อเข่าเสื่อม ถือว่าเป็นลักษณะ
ดังภายในข้อ และน�้าไขข้อเพิ่มขึ้น บริเวณข้อเกิดการ เด่นและอาการส�าคัญของโรค โดยมีอาการปวด
เปลี่ยนแปลง โดยเกิดการพยายามซ่อมแซมของ แบบเรื้อรังและเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ผลของการ
กระดูกอ่อนจนอาจเกิดกระดูกงอก (Osteophytes) เปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกาย และระยะเวลาของโรค
ขึ้นบริเวณรอบ ๆ ขอบกระดูก และกระดูกใต้ผิวข้อ ที่ยาวนาน ย่อมส่งผลกระทบทางด้านจิตใจและสังคม
หนาตัวมากขึ้น ร่วมกับมีเศษกระดูกเล็ก ๆ ในช่อง ร่วมด้วย ดังนี้
[15]
ข้อเข่าท�าให้ช่องข้อเข่าแคบ เกิดการยึดติดของข้อและ 1. ด้านร่างกาย ผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมจะมี
[12]
มีการผิดรูปของกระดูก (Deformity) ตามมา จะ อาการปวดขณะเคลื่อนไหว ท�าให้ไม่สามารถปฏิบัติ
[16]
เห็นว่าโรคข้อเข่าเสื่อม มีความสัมพันธ์์กับอายุที่เพิ่ม กิจวัตรประจ�าวันได้ตามปกติ ผู้สูงอายุจะตอบสนอง
ขึ้น และเป็นสาเหตุของการพร่องความสามารถในการ ต่อสิ่งที่เกิดขึ้นตามความเชื่อและประสบการณ์ที่ตนมี
ท�ากิจกรรม การสูญเสียความเป็นอิสระและการพึ่งพา อยู่ เช่น เมื่อเริ่มต้นเคลื่อนไหวข้อเข่าจะเกิดอาการข้อ
ตนเอง โรคข้อเข่าเสื่อมแบ่งออกได้ 2 กลุ่ม คือ โรค เข่าฝืด และเมื่อมีการเคลื่อนไหวข้อเข่ามากขึ้น จะมี
ข้อเข่าเสื่อมชนิดปฐมภูมิ (Primary Osteoarthritis) อาการปวดข้อเข่าตามมา ก่อให้เกิดความทุกข์ทรมาน
