Page 241 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 17 ฉบับที่ 3

J Thai Trad Alt Med Vol. 17 No. 3 Sep-Dec 2019 591

ร่วมกับ CBD ขนาด 2.5–10.0 มิลลิกรัม มีหลักฐาน การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบและการ
ที่น่าสนใจว่ากัญชาช่วยลดอาการปวดปลายประสาท วิเคราะห์อภิมานฉบับนี้ได้รวบรวมงานวิจัยทางคลินิก

ในผู้ป่วยมะเร็งระยะลุกลาม แต่อย่างไรก็ตาม ในภาพ แบบสุ่มที่มีการอำาพรางทั้งสองฝ่าย (randomized
รวมข้อมูลยังมีความขัดแย้งว่าการใช้ขนาดยาที่สูงขึ้น controlled trials; RCT) เพื่อประเมินผลการรักษา
สัมพันธ์กับการลดปวดที่มากกว่าหรือไม่ มีรายงานผล (ประสิทธิผลและความปลอดภัย) ของยาจากกัญชา

ข้างเคียงที่พบบ่อย คือ อาการง่วงนอน ความดันโลหิต บรรเทาอาการปวดเรื้อรังและปวดหลังผ่าตัด โดย
่
ลดตำา อารมณ์ไม่สดใส และคลื่นไส้ อาเจียน เนื่องจาก มีการสืบค้นงานวิจัยผ่านที่ตีพิมพ์จนถึงกรกฎาคม
งานวิจัยต่าง ๆ ที่คัดเลือกมาทบทวนยังพบว่ามีขนาด ค.ศ. 2015 ในฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ คือ Medline/

กลุ่มตัวอย่างน้อย (ระหว่าง 10-263 คน) อีกทั้งระยะ Pubmed โดยมีการคำานวณ Hedges’s g scores เพื่อ
เวลาในการศึกษาสั้น (6 ชั่วโมง - 4 สัปดาห์) หลายการ ประเมินความเหมาะสมของขนาดของกลุ่มตัวอย่าง
ศึกษาไม่พบนัยสำาคัญทางสถิติ ดังนั้นในอนาคตจำาเป็น ที่ใช้ในการศึกษา และ Jadad scale เพื่อประเมิน

ต้องมีงานวิจัยทางคลินิกแบบสุ่มที่มีการปกปิดทั้งสอง คุณภาพของงานวิจัย ผลการศึกษาพบว่า มี RCT 43
ด้านเปรียบกับยาหลอก เพื่อให้สามารถประเมินได้จริง ชิ้น (ผู้ป่วยจำานวน 2,437 คน) แต่มีเพียง 24 ชิ้น ที่

ว่า ยามีประสิทธิผลบรรเทาอาการปวดได้จริงและด้วย เข้าเกณฑ์การนำาไปวิเคราะห์อภิมาน (Jadad scale
ขนาดยาเท่าใดที่เหมาะสม มากกว่า 3) ผลการวิเคราะห์พบว่า ภายใต้หลักฐาน
ที่จำากัดพบว่ายาจาก กัญชาช่วยบรรเทาอาการปวด
Blake A, Wan BA, Malek L, DeAngelis C, Diaz P, Lao ได้ (-0.78 to -0.43, P < 0.0001) โดยเฉพาะการให้
N, Chow E, O’Hearn S. A selective review of medical
cannabis in cancer pain management. Annals of ยาด้วยการสูดดม ถึงแม้ว่าในการวิเคราะห์นี้จะมีการ
Palliative Medicine. 2017;6(Suppl 2):S215-22 RCT บางชิ้นที่พบว่าอาการทางคลินิกดีขึ้นอย่างมีนัย

สำาคัญ (pain score ลดลงมากกว่า 2 หน่วยหรือ ลด
ประสิทธิศักดิ์ของยาจากกัญชาในการจัดการความ ลงมากกว่า 30%) แต่การศึกษาส่วนใหญ่ก็ยังไม่เห็น
ปวด: การทบทวนอย่างเป็นระบบและการวิเคราะห์ ผลการเปลี่ยนแปลง กล่าวโดยสรุปคือ ถึงแม้ว่าผล

อภิมานของการวิจัยแบบสุ่มเปรียบเทียบ เบื้องต้นจะพบว่ายาจากกัญชาลดปวดได้ แต่อาการ
Efficacy of Cannabis-Based Medicines for Pain ทางคลินิกยังไม่มีนัยสำาคัญ ผลข้างเคียงที่พบบ่อย
Management: A Systematic Review and Meta- คือ อาการทางระบบประสาทและทางเดินอาหาร โดย
analysis of Randomized Controlled Trials*
ผลข้างเคียงในทางเดินอาหารพบมากที่สุดจากยากิน
Aviram J , Samuelly-Leichtag G † และยาพ่น ข้อจำากัดของการศึกษานี้คือ รวบรวมงาน
*
* Faculty of Social Welfare and Health Sciences, วิจัยเฉพาะที่ตีพิมพ์เป็นภาษาอังกฤษ และมีเพียง 7
University of Haifa, Israel and Rambam Health
Care Campus, Haifa, Israel. การศึกษาที่มีประวัติการรักษาก่อนใช้ยาจากกัญชา ซึ่ง
The Rappaport Faculty of Medicine, Technion
† จำาเป็นอย่างยิ่งในการนำายากัญชาไปใช้ทางคลินิก
- Israel Institute of Technology, Haifa, Israel.
Aviram J, Samuelly-Leichtag G. Efficacy of cannabis-
Pain Physician. 2017; 20:E755-96 Based medicines for pain management: A sys-