Page 209 - วารสารการแพทย์แผนไทย ปีที่ 20 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565

J Thai Trad Alt Med Vol. 20 No. 2 May-Aug 2022 407

ใช้กัญชาในกลุ่มผู้ป่วยที่หลากหลาย กลุ่มผู้ป่วยที่ใช้ ไปนี้ขอใช้ค�าว่า คลินิกกัญชาฯ) พบว่ามีผู้ป่วยมะเร็งมา
กัญชาทางการแพทย์แล้วได้ผล ได้แก่ การลดอาการ รับบริการมากที่สุด เฉลี่ยต่อเดือน ร้อยละ 57.8 บาง

คลื่นไส้อาเจียนจากการใช้เคมีบ�าบัด (antiemetic เดือนมีจ�านวนสูงถึงร้อยละ 83.6 [11]
effect) เพิ่มความอยากอาหารในผู้ป่วยมะเร็งและ ในกัญชามีสารอยู่หลายชนิด แต่สารที่เด่น
ผู้ป่วยเอดส์ (appetite stimulation) ลดอาการปวด มี 2 ชนิดคือ CBD (cannabinoids) และ THC

(analgesic effect) เช่น ปวดข้อในโรครูมาตอยด์ (tetrahydrocannabinol) จากการศึกษาคุณสมบัติ
(rheumatoid arthritis), อาการปวดเรื้อรังของเส้น ของกัญชาระดับเซลล์และสัตว์ทดลอง พบว่า CBD
ประสาทส่วนกลาง (central neuropathic pain), ลด (cannabinoids) ในกัญชา สามารถยับยั้งเซลล์

อาการปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (multiple sclerosis: มะเร็ง โดยกระตุ้นกระบวนการฆ่าตัวตายของเซลล์
MS) ช่วยควบคุมอาการลมชัก (epilepsy) และกลุ่มที่ มะเร็ง (apoptosis) ยับยั้งการเพิ่มจ�านวนเซลล์ (cell
ใช้กัญชาในการควบคุมอาการได้ดี ได้แก่ กลุ่มผู้ป่วย proliferation) ยับยั้งการเกิดเส้นเลือดใหม่ (angio-

ประคับประคอง ลดความดันในลูกตาส�าหรับต้อหิน genesis) การแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง (metas-
(glaucoma) ป้องกันและรักษากลุ่มอาการสมอง tasis) ในเซลล์มะเร็งเต้านม เซลล์มะเร็งล�าไส้ เซลล์

ฝ่อ เช่น โรคพาร์คินสัน (Parkinson disease), โรค มะเร็งปอด รวมถึงยับยั้งการเกิดติ่งเนื้องอก (polyp)
ฮันตินตัน (Huntington disease), โรคอัลไซเมอร์ ที่อาจกลายเป็นเซลล์มะเร็งล�าไส้ต่อไปได้ ส่วน THC
(Alzheimer disease), สมองขาดเลือด (cerebral (tetrahydrocannabinol) ในกัญชา สามารถยับยั้ง

ischemia), อัมพฤกษ์/อัมพาต (stroke), คลายความ การเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งตับ มะเร็งปอดชนิด
วิตกกังวล (antianxiety effect) และรักษามะเร็ง adenocarcinoma และลดขนาดของก้อนมะเร็งลง

ระยะสุดท้าย (anticancer effect) [1-3,7-10] ได้ถึงร้อยละ 60 [2,8]
กระทรวงสาธารณสุขจึงได้ก�าหนดเป็นนโยบาย การใช้กัญชาเพื่อการรักษาในแพทย์แผนไทย
ให้มีการจัดตั้งคลินิกกัญชาทางการแพทย์ ทั่วประเทศ มักใช้ร่วมกับสมุนไพรอื่นๆ เพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพ

เบื้องต้นได้เปิดให้บริการกัญชาทางการแพทย์แผน ในการรักษา และลดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์
ปัจจุบันเพียง 162 แห่ง จากโรงพยาบาลทั้งหมดเกือบ ซึ่งการแพทย์แผนไทยมองอาการเจ็บป่วยเกิดจาก
[7]
1,000 แห่ง และโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช การขาดสมดุล การรักษาจึงไม่ใช่การแก้อาการ แต่
เดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี เป็น 1 ใน 162 แห่ง ที่ เป็นการจัดการกับภาวะการขาดสมดุลที่มีอยู่ เมื่อมี
เปิดให้บริการคลินิกกัญชาทางการแพทย์ ตั้งแต่วันที่ 4 ความสมดุล ร่างกายจะเยียวยาแก้ไขส่วนที่เหลือให้ดี
[3,6]
พฤศจิกายน พ.ศ. 2562 มีการสั่งจ่ายยาที่มีส่วนผสม ขึ้นเอง
ของกัญชาในรูปแบบต่าง ๆ ประกอบด้วย น�้ามันกัญชา หลังจากวันที่ 9 มิถุนายน 2565 ส่วนประกอบ
(ต�ารับหมอเดชา) น�้ามันสกัดกัญชา ได้แก่ 10% CBD, ของ กัญชา หรือ cannabis ที่ไม่จัดเป็นยาเสพติดให้

1.7% THC และ THC:CBD 1:1 จากสถิติการเข้ารับ โทษประเภท 5 ได้แก่ เปลือก ล�าต้น เส้นใย กิ่งก้าน
บริการของคลินิกกัญชาทางการแพทย์ โรงพยาบาล ราก ใบที่ไม่มียอดหรือช่อดอกติดมาด้วย สารสกัดที่มี
สมเด็จพระยุพราชเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี (ต่อ สาร CBD เป็นส่วนประกอบ และต้องมี THC ไม่เกิน