Page 174 - วารสารกรมการแพทย์แผนไทยฯ ปีที่ 20 ฉบับที่ 1
P. 174
154 วารสารการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ปีที่ 20 ฉบับที่ 1 มกราคม-เมษายน 2565
จีนเรียกว่าพิษชื้นระบาดเข้าสู่ร่างกาย จะตรงเข้า วิธีการรักษาในแต่ละกลุ่มแตกต่างกัน อ้างอิงจาก
โจมตีปอดเป็นอันดับแรก จากนั้นจะลุกลามไปที่ม้าม ประกาศของส�านักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ
กระเพาะอาหาร และล�าไส้ใหญ่ตามล�าดับ เนื่องจาก สาธารณรัฐประชาชนจีน เรื่อง “แนวทางในการรักษา
[19]
ปอดและล�าไส้ใหญ่เป็นอวัยวะคู่สัมพันธ์ สามารถ โรคระบาดปอดอักเสบจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์
สะท้อนซึ่งกันและกันได้เป็นอย่างดี เมื่อปอดถูก ใหม่ (Covid-19)’’ (ฉบับที่ 8) วันที่ 18 สิงหาคม 2563
ท�าลาย ล�าไส้ใหญ่จึงสูญเสียการท�างานไปด้วย ไม่ ได้จ�าแนกกลุ่มตามระยะเวลาและความรุนแรงของโรค
[20]
เพียงแค่นั้น อ้างอิงตามทฤษฎีปัญจธาตุ ปอดและ โดยจ�าแนกผู้ป่วยออกเป็น 4 กลุ่มอาการ ได้แก่ [25-26]
[21]
ม้ามมีความสัมพันธ์กันแบบแม่และลูก ซึ่งปอดจัด กลุ่มที่ 1 คือกลุ่มอาการน้อยหรือระยะเริ่มต้น
เป็นลูกของม้าม เมื่อลูกป่วยมักท�าให้แม่ป่วยตามไป (mild case) มีอาการทางคลินิกไม่รุนแรง ยังไม่พบ
ด้วย กล่าวคือเมื่อปอดถูกท�าลายจึงส่งผลกระทบต่อ ความผิดปกติที่ปอดด้วยการตรวจทางรังสีวิทยา
การท�างานของม้าม อีกทั้งม้ามเป็นอวัยวะคู่สัมพันธ์ อาจมีอาการเพียงเล็กน้อยเท่านั้น เช่น อ่อนเพลีย ไม่
กับกระเพาะอาหาร เมื่อม้ามและกระเพาะอาหารไม่ อยากอาหาร ในช่วงนี้ยังจ�าเป็นต้องเฝ้าระวัง ถึงแม้
ประสานการท�างานซึ่งกันและกัน จึงท�าให้ระบบย่อย จะมีอาการเพียงเล็กน้อย แต่จ�าเป็นต้องรีบเข้ารับการ
อาหารผิดปกติ ดังนั้นผู้ติดเชื้อโควิด-19 จึงมีอาการ รักษาโดยเร็ว
เบื่ออาหาร ลิ้นไม่รับรส การย่อยอาหารและการขับถ่าย กลุ่มที่ 2 คือกลุ่มอาการทั่วไป (general case)
ผิดปกติร่วมด้วย เนื่องจากความชื้นมีคุณสมบัติ มักมีอาการไข้ มีอาการทางระบบทางเดินหายใจ อาจ
[22]
หนัก เหนียวข้น และถ่วงลงด้านล่าง เมื่อพิษชื้นอยู่ พบความผิดปกติที่ปอดด้วยการตรวจทางรังสีวิทยา
[23]
ที่ต�าแหน่งศีรษะ มักอุดกั้นที่สมอง ท�าให้มีอาการมึนงง แบ่งเป็นกลุ่มอาการพิษชื้นอุดกั้นปอดและกลุ่มอาการ
ไม่มีสติ หูอื้อ ตาลาย เมื่อพิษชื้นอยู่ที่บริเวณส่วนบน เย็นชื้นอุดกั้นปอด กลุ่มอาการพิษชื้นอุดกั้นปอด จะ
ของร่างกาย ท�าให้ลมปราณติดขัดเลือดคั่ง มีอาการ มีไข้ ไอ เสมหะน้อย หรือเสมหะสีเหลือง หายใจหอบ
แน่นหน้าอก ไอแบบมีและไม่มีเสมหะ หายใจล�าบาก แน่น ท้องอืด ปวดแน่นท้อง ถ่ายล�าบาก ลิ้นอ้วนสีแดง
หายใจถี่ ใจสั่น เมื่อพิษชื้นอยู่ที่บริเวณส่วนกลางล�าตัว คล�้า ฝ้าเหลืองเหนียวแห้ง ชีพจรลื่นเร็วหรือตึงลื่น ส่วน
ท�าให้ท้องอืด ปวดแน่นท้อง ถ่ายเหลว เมื่อพิษชื้นอยู่ที่ กลุ่มอาการเย็นชื้นอุดกั้นปอด จะมีไข้ ตัวร้อนไม่สบาย
บริเวณส่วนล่าง ท�าให้ปัสสาวะแสบขัด ขาบวม ฯลฯ [24] ตัว หรืออาจไม่มีไข้ ไอแห้ง เสมหะน้อย อ่อนเพลีย
ปัจจุบันนี้การแพทย์แผนจีนได้เข้ามามีบทบาท แน่นท้องและหน้าอก หรือคลื่นไส้ ถ่ายเหลว ลิ้นซีด
เป็นอย่างมากในการรักษาโรคโควิด-19 ซึ่งจุดเด่นใน หรือแดงจาง ฝ้าขาวหรือขาวเหนียว ชีพจรเล็ก
การรักษาโรคทางการแพทย์แผนจีนจะใช้หลักป้องกัน กลุ่มที่ 3 กลุ่มอาการหนัก (heavy case) มัก
ต่อต้านการอักเสบ ติดเชื้อ และยับยั้งการแพร่ระบาด พบอาการหายใจถี่ มีอัตราการหายใจมากกว่าหรือ
ของโรค เพื่อไม่ให้โรคลุกลามไปท�าลายระบบต่าง ๆ เท่ากับ 30 ครั้งต่อนาที (RR ≥ 30 ครั้ง/นาที) อาการ
ของอวัยวะภายในร่างกาย ส่งผลให้อาการทรุดลง มีความรุนแรงขึ้น การตรวจปอดทางรังสีวิทยาพบ
และเป็นอันตรายต่อชีวิตในที่สุด แพทย์แผนจีนมี รอยโรคเพิ่มขึ้นกว่า 50% แพทย์แผนจีนแบ่งเป็น